Wielkimi krokami zbliża się jedno z najważniejszych tegorocznych wydarzeń w królewskim świecie - koronacja króla Charlesa i królowej Camilli, która odbędzie się za nieco ponad miesiąc, 6 maja. W ramach przygotowań do tej uroczystości mam dla Was dzisiaj zbiór historycznych i nie tylko ciekawostek o koronacjach w Wielkiej Brytanii, w tym oczywiście tych dotyczących ostatniej tego typu ceremonii w 1953 i kolejnej, czekającej nas już w maju.
1. Wielka Brytania jest obecnie jedynym europejskim krajem, w którym wciąż odbywają się koronacje w ścisłym tego słowa znaczeniu. W innych obecnie panujących w Europie monarchiach koronacje albo nigdy się nie odbywały, albo już z nich zrezygnowano. Więcej o intronizacjach i inauguracjach europejskich monarchów przeczytacie w serii przygotowanej przez Izę TUTAJ. Przygotowując Was do majowej uroczystości odsyłam zwłaszcza do dwuczęściowego postu o zwyczajach koronacyjnych w Zjednoczonym Królestwie: Część 1 i Część 2.
 |
| Koronacja królowej Victorii w Westminster Abbey, 28 czerwca 1838. George Hayter, domena publiczna |
2. Pierwszą potwierdzoną w źródłach koronacją angielskiego monarchy w Westminster Abbey była koronacja Wilhelma Zdobywcy 25 grudnia 1066. Od tamtego czasu wszyscy władcy koronowani są właśnie w tej katedrze.
3. Wcześniej koronacje organizowano w różnych miejscach, m.in. Bath, Oksfordzie, Canterbury czy Kingston upon Thames.
4. Król Charles III będzie 40. władcą koronowanym w Westminster Abbey.
 |
| Koronacja Wilhelma Zdobywcy. John Cassell, domena publiczna |
5. Tylko dwóch monarchów w historii Wielkiej Brytanii nigdy nie zostało koronowanych: Edward V, który panował zaledwie dwa miesiące i prawdopodobnie został zamordowany w Tower of London przed koronacją, oraz Edward VIII, który abdykował przed ustaloną na maj 1937 datą koronacji.
6. Wbrew pozorom, nie wszyscy władcy z niecierpliwością czekali na swoje koronacje. Williama IV trzeba było długo namawiać do tego, żeby w ogóle zorganizował taką uroczystość, a kiedy w końcu się to udało, król przeznaczył na nią tak mało pieniędzy, że przeszła do historii jako “groszowa” (ang. penny coronation).
 |
| Koronacja Williama IV. Autor nieznany, domena publiczna |
7. Królowa Elizabeth II przeszła do historii jako szósta królowa panująca samodzielnie, którą koronowano w Westminster Abbey. Pierwszą była królowa Mary I, koronowana 1 października 1553.
8. Razem z królami w trakcie tej samej ceremonii koronowano zazwyczaj ich małżonki (jeśli oczywiście je mieli). Jednak nie wszyscy monarchowie chcieli, by znienawidzone przez nich żony były koronowane na królowe. W 1821 George IV w ogóle nie zaprosił żony, Karoliny z Brunszwiku, z którą pozostawał w separacji, na swoją koronację, a kiedy ta i tak pojawiła się pod drzwiami Westminster Abbey, nie wpuszczono jej do środka i odesłano z powrotem do Pałacu.
 |
| Koronacja George'a IV. George Nayler, domena publiczna |
9. Jeśli król ożenił się już po swojej koronacji lub z jakiegoś powodu jego żona nie mogła uczestniczyć w jego koronacji, zazwyczaj koronowano ją w osobnej ceremonii. Pierwszą tego typu oddzielną uroczystość zorganizowano w 1068 dla królowej Matildy Flandryjskiej, żony Wilhelma Zdobywcy (która wprawdzie była jego żoną już w 1066, kiedy został koronowany, ale i tak większość czasu spędzała w Normandii i dopiero w 1068 po raz pierwszy przyjechała do Anglii), a ostatnią w 1533 dla Anny Boleyn.
Embed from Getty Images
10. W średniowiecznej Francji i Niemczech powszechną praktyką były koronacje nie tylko monarchów i ich małżonek, ale też Następców Tronu. Historia Anglii zna tylko dwa takie przypadki - w 796, kiedy koronowano Ecgfritha z Mercji (jedno z państw na terenie Anglii istniejące przed podbojem Wilhelma Zdobywcy), syna i następcę króla Mercji Offy, choć on sam jeszcze wówczas żył; a także w 1170, kiedy koronowany został Henry Plantagenet, zwany “Młodym Królem”, który był koregentem swojego ojca, króla Henry’ego II (chociaż w rzeczywistości nie miał żadnej władzy).
,_f._3r_-_BL_Loan_MS_88.jpg) |
| Koronacja Młodego Króla. Matthew Paris, domena publiczna |
11. W średniowieczu koronacje władców odbywały się zazwyczaj w niedzielę lub inne chrześcijańskie święto. Na przykład Edgar Spokojny został koronowany w dniu Pięćdziesiątnicy, Wilhelm Zdobywca w Boże Narodzenie, a Jan bez Ziemi w Dzień Wniebowstąpienia.
12. Królowa Elizabeth I wybrała datę swojej koronacji w porozumieniu ze swoim astrologiem, Johnem Dee.
 |
| Złożenie przysięgi przez Edwarda VII w trakcie koronacji w 1902. Samuel Begg, domena publiczna |
13. W nowożytności koronacje zaczęły być malowane i udostępniane szerszej publiczności. Obecni na uroczystości artyści uwieczniali ceremonię, a rysunki publikowali następnie w specjalnych albumach. Ostatni taki album opublikowano w 1905 z rysunkami przedstawiającymi koronację Edwarda VII sprzed trzech lat.
14. Fotografów z aparatami wpuszczono dopiero na koronację George’a V w 1911. Sir Benjaminowi Stone’owi pozwolono jednak sfotografować tylko uznanie władcy, prezentację miecza i złożenie hołdu.
 |
| Pierwsza fotografia z koronacji króla George'a V i królowej Mary. John Benjamin Stone, domena publiczna |
15.W 1937 koronację brytyjskiego monarchy, George’a VI, po raz pierwszy transmitowano w radiu.
16. Koronację królowej Elizabeth II jako pierwszą w historii transmitowano w telewizji.
Embed from Getty Images
Embed from Getty Images
17. Zgodnie z tradycją, organizacją koronacji zajmuje się lord marszałek, którym od XVII wieku jest obecny książę Norfolk, stojący na czele komitetu koronacyjnego. Za czekającą nas w maju uroczystość odpowiada więc Edward Fitzalan-Howard, od 2002 18. książę Norfolku. (Na zdjęciu poniżej ówczesny książę Norfolku wita jeszcze wówczas księżniczkę Elizabeth przybywającą na koronację rodziców w 1937.)
18. Koronacji zawsze dokonuje Arcybiskup Canterbury, aczkolwiek historia zna kilka wyjątków. Na przykład królowa Mary I, żarliwa katoliczka, kategorycznie odmówiła, by jej koronację prowadził protestancki Arcybiskup i zamiast niego wybrała Biskupa Winchesteru. Z kolei koronacji Williama III i Mary II w kolejnym stuleciu musiał przewodniczyć Biskup Londynu, ponieważ Arcybiskup Cantebury nie zgodził się na uroczystość, uznając detronizację poprzedniego monarchy, Jamesa II, za nielegalną.
19. Od końca XIV wieku nabożeństwo koronacyjne przebiega zasadniczo według tego samego porządku. Początkowo nabożeństwo odbywało się po łacinie, ale od czasu koronacji Jamesa I Stuarta w 1567 prowadzone jest już w języku angielskim.
20. Na przestrzeni lat zdarzały się jednak wyjątki od tej reguły. Koronacja George’a I w 1714 odbyła się ponownie po łacinie, jako że był to jedyny wspólny język, znany zarówno duchowieństwu, jak i niemieckojęzycznemu królowi.
👑 What is the history and symbolism of the Coronation Chair which will be used for the ceremony in May?
— Westminster Abbey (@wabbey) March 15, 2023
Watch Westminster Abbey Curator Dr Susan Jenkins unpack the historical and decorative features of this very special chair. pic.twitter.com/QcUInQOL8I
21. Monarcha zostaje koronowany, siedząc na krześle koronacyjnym liczącym sobie ponad 700 lat. Krzesło koronacyjne zostało zamówione przez Edwarda I i było używane w czasie każdej koronacji, począwszy od roku 1308.
22. Edward I kazał zaprojektować krzesło koronacyjne w taki sposób, aby zmieścił się w nim Kamień ze Scone, który przywiózł ze sobą ze Szkocji. Kamień ze Scone był kamieniem koronacyjnym królów Szkocji - zgodnie z legendą jest to ten sam kamień, na którym miał zasnąć biblijny Jakub z Księgi Rodzaju w Betel, gdzie doznał objawienia.
 |
| Krzesło koronacyjne z kamieniem ze Scone. Autor nieznany, domena publiczna |
23. Pierwszym angielskim władcą, co do którego mamy pewność, że został koronowany z użyciem Kamienia ze Scone, był Henry IV w 1399.
24. Jak możecie się domyślić, Szkoci niespecjalnie byli zadowoleni z wywiezienia Kamienia ze Scone ze Szkocji i umieszczenia go w Westminster Abbey. W 1950 został skradziony przez szkockich nacjonalistów i odzyskany rok później. Dopiero w 1996 ówczesny Premier John Mayor pod naciskiem Szkotów zwrócił im Kamień ze Scone pod warunkiem jednak, że nadal będzie używany podczas koronacji monarchów w Westminster Abbey.
25. O ile koronacje angielskich królów odbywały się w Westminster Abbey, o tyle koronacje władców Szkocji miały zwyczajowo miejsce w Scone Abbey. Co ciekawe, zdaniem historyków aż do koronacji Alexandra II w 1214 nie używano koron, a ceremonia polegała na nałożeniu rąk przez duchownego i wyrecytowaniu genealogii władcy.
26. Koronację królowej Elizabeth II w samej tylko Wielkiej Brytanii obejrzało w telewizji 27 milionów osób, a 11 milionów wysłuchało transmisji radiowej. Dla wielu Brytyjczyków było to pierwsze wydarzenie, jakie oglądali na ekranie telewizora.
27. Wśród ponad 2000 dziennikarzy z 92 krajów na świecie relacjonujących koronację w 1953 znalazła się Jacqueline Bouvier, która kilka lat później została Pierwszą Damą USA, znaną jako Jackie Kennedy.
28. Bukiet koronacyjny królowej składał się z białych kwiatów symbolizujących cztery kraje Zjednoczonego Królestwa: storczyki i konwalie z Anglii, stefanotisy ze Szkocji, storczyki z Walii oraz goździki z Irlandii Północnej i wyspy Man.
29. Królowa razem z księciem Edynburga przyjechała do Westminster Abbey w karocy Gold State Coach zaprzężonej w osiem siwych koni o imionach: Cunningham, Tovey, Noah, Tedder, Eisenhower, Snow White, Tipperary i McCreery.
30. Gold State Coach była używana w czasie koronacji każdego z brytyjskich monarchów, począwszy od króla George’a IV, dla którego została zamówiona. Do wybuchu II wojny światowej monarchowie jeździli nią także na uroczyste otwarcie Parlamentu.
31. Jak pewnie doskonale wiecie, książę Charles, który za niespełna miesiąc zostanie koronowany, był pierwszym w historii królewskim dzieckiem, który uczestniczył w koronacji swojej matki w Westminster Abbey. Jego 2-letnia wówczas siostra, księżniczka Anne, została w Pałacu Buckingham, skąd obejrzała procesję wracającą do Pałacu po uroczystości. Jestem jednak ciekawa, czy wiedzieliście, że Charles otrzymał specjalne, ręcznie malowane zaproszenie na uroczystość?
32. Dla niektórych z gości obecnych na ceremonii prawie 70 lat temu, była to kolejna koronacja, w której brali udział. Rekordzistką wydaje się pod tym względem księżniczka Marie Louise, wnuczka królowej Victorii, która uczestniczyła w aż czterech tego typu uroczystościach: koronacji króla Edwarda VII w 1902, króla George’a V w 1911, króla George’a VI w 1937 i właśnie królowej Elizabeth.
33. Koronacja królowej w 1953 rozpoczęła się o godzinie 11:15 czasu londyńskiego i trwała prawie trzy godziny. Nie dziwi zatem znudzona mina 4-letniego Charlesa 🙂 Planowana na maj kolejna uroczystość ma być dużo krótsza.
34. W ceremonii w Westminster Abbey wzięło udział dokładnie 8251 gości ze 129 krajów i terytoriów z całego świata.
35. W drodze na koronację królowa Elizabeth II miała na sobie Diadem George’a IV (George IV State Diadem), wykonany w 1820 dla króla George’a IV. Diadem składa się z dokładnie 1333 diamentów i 169 pereł, układających się w cztery krzyże przeplatane różami, ostami i koniczynkami symbolizującymi odpowiednio Anglię, Szkocję i Irlandię.
36. Koronowana została jednak Koroną św. Edwarda (St Edward’s Crown), znacznie starszą, bo pochodzącą z 1661. Była wzorowana na oryginalnej koronie Edwarda Wyznawcy, którą koronowano wszystkich angielskich monarchów od XIII wieku. Oryginalna korona zaginęła - została sprzedana bądź przetopiona w czasie angielskiej wojny domowej w 1649.
37. Korona św. Edwarda waży ponad 2 kilogramy, jest wysoka na 30 centymetrów i wykonana z litego złota.
38. Na palec serdeczny prawej dłoni królowej, zgodnie z tradycją, nałożono pierścień koronacyjny, nazywany też czasami “obrączką ślubną Anglii” (Wedding Ring of England). Pierścień stworzono w 1831 na koronację króla Wilhelma IV i był noszony przez wszystkich brytyjskich monarchów w czasie koronacji. Wyjątkiem jest jedynie królowa Victoria, której palce były tak małe, że nie można go było zmniejszyć, specjalnie dla niej zamówiono więc nowy pierścień.
39. Do czasu koronacji króla George’a VI w 1937 oleju koronacyjnego, którym namaszczany jest władca, przygotowywano zawsze więcej tak, aby wystarczyło go na kolejne uroczystości. Niestety w maju 1941 podczas bombardowań Londynu naziści zniszczyli budynek dekanatu, w którym przechowywano fiolki, więc na koronację królowej Elizabeth II trzeba było przygotować nowy olej. Teraz dla króla Charlesa i królowej Camilli także wykonano nowy olej, zgodnie z unowocześnioną recepturą.
The Coronation oil is based on the oil used at the Coronation of Queen Elizabeth II, the formula of which has been used for hundreds of years.
— The Royal Family (@RoyalFamily) March 3, 2023
It will also be used for the anointing of Her Majesty The Queen Consort.
🔗 https://t.co/BhxFtIOP6e
[3/3] pic.twitter.com/ZNVpDgV2pV
40. Po koronacji królowa Elizabeth II przejechała ulicami Londynu w liczącej ponad 7 kilometrów procesji do Pałacu Buckingham, która zajęła dwie godziny. Zgodnie z ostatnimi doniesieniami, w pokoronacyjnej procesji króla Charlesa i królowej Camilli mają wziąć udział pracujący członkowie rodziny królewskiej - książę i księżna Walii razem z dziećmi, księżniczka Anne z mężem, książę i księżna Edynburga, książę i księżna Gloucester, książę Kentu oraz księżniczka Alexandra.
41. W procesji powrotnej 70 lat temu uczestniczyło prawie 30 000 żołnierzy, w tym: 3 600 z Królewskiej Marynarki Wojennej, 7000 z RAF-u, 16 100 z Armii oraz 2 000 z innych krajów Wspólnoty Narodów.
42. Do Londynu na koronację przybyło wiele osób z całego świata. Część z nich obozowała na The Mall, aby nie przegapić procesji - w tym pewna rodzina, która całą drogę z Australii przepłynęła w keczu (żaglowcu dwumasztowym).
43. W drodze powrotnej królowa Elizabeth nosiła trzecią koronę - Imperial State Crown, której pierwsza wersja powstała już w XV wieku, a obecna pochodzi z roku 1937 i zawiera m.in. cztery perły, które są uważane za kolczyki królowej Elizabeth I.
44. Królowa na procesji miała też na sobie nową purpurową pelerynę (Purple Robe of Estate), na której wyhaftowano jej monogram oraz kłosy pszenicy i gałązki oliwne. Wykonanie haftu zajęło dwunastu szwaczkom Royal School of Needlework w sumie 3500 godzin. Jedwab do peleryny pochodził z farmy jedwabiu w Lullingstone w hrabstwie Kent.
45. Portrety koronacyjne królowej Elizabeth II wykonał Cecil Beaton, który uwieczniał ją na zdjęciach jeszcze zanim wstąpiła na tron i na przestrzeni lat stał się jej najbardziej zaufanym fotografem. Do najsłynniejszych zdjęć z koronacji królowa pozowała mu na tle Kaplicy Henry’ego VII w Westminster Abbey.
46. Ostatnia jak do tej pory koronacja w Wielkiej Brytanii ma też akcent polski. Oficjalnym artystą, którego wybrano do uwiecznienia uroczystości na płótnie, został polski malarz i rysownik Feliks Topolski, zaprzyjaźniony z księciem Philipem.
.jpg) |
| Cecil Beaton, domena publiczna |
47. Dokładnie w dniu koronacji królowej Elizabeth II, 2 czerwca 1953, świat obiegła wiadomość, że kilka dni wcześniej nowozelandzki himalaista Edmund Hilary i nepalski himalaista Tenzing Norgay jako pierwsi w historii zdobyli szczyt Mount Everest. Królowa wręczyła później członkom tej wyprawy specjalne medale koronacyjne z dodatkowym napisem “Ekspedycja na Mount Everest”.
48. Po raz pierwszy od niemal 100 lat razem z królem zostanie koronowana jego małżonka. Ostatnią parą królewską koronowaną razem byli dziadkowie króla Charlesa III, król George VI i królowa Elizabeth, w maju 1937.
49. Po raz pierwszy we współczesnej historii królowa-małżonka zostanie koronowana już istniejącą koroną - Koroną Królowej Mary. Od XVIII wieku aż do tej pory dla królowych-małżonek zawsze wykonywano nowe korony.
50. Koronacja króla Charlesa będzie pierwszą koronacją XXI wieku w Europie.
Źródła:
Wielkie dzięki za ten post, Gabi, sporo rzeczy nie wiedziałam. Z tego co wiem, to książęta Norfolk są katolikami i pozostali nimi nawet kiedy Henryk VIII zerwał z Rzymem, więc w sumie to całkiem fajna tradycja, że katolik organizuje koronację króla, który musi być protestantem. Mam nadzieję, że pracujący członkowie rodziny królewskiej wystąpią w podobnych strojach co ich poprzednicy na poprzednich koronacjach, to będzie prawdziwe widowisko. Czy to prawda, że na koronację z innych monarchii przyjezdżają następcy tronów, a nie inne pary królewskie? Jeśli tak, to mam nadzieję, że zobaczymy np. księżniczkę Eleonorę, Elisabeth czy Amalię - wiadomo, że są jeszcze bardzo młode, ale bardzo na to liczę. Chciałam z przyjaciółką pojechać do Londynu właśnie na koronację, ale odpuściłyśmy - na pewno będzie tłum ludzi, no i nic nie dałoby się pozwiedzać :D
OdpowiedzUsuńPo części tak - do tej pory na koronacje brytyjskich monarchów zazwyczaj wysyłano nie pary królewskie, a Następców Tronu albo innych członków rodziny - ale zdarzały się wyjątki, na przykład na koronacji królowej Elizabeth II obecna była panująca królowa Tonga Salote. Z tego co wiem to zaproszenie i tak jest wystosowywane do głowy państwa. Niemniej również bardzo liczę na obecność młodych księżniczek, chociaż co do udziału księżniczki Leonor mam wątpliwości - nie jest jeszcze pełnoletnia i nie jestem pewna, czy tak okazała uroczystość jak koronacja nie byłaby zbyt przytłaczająca jak na debiut na zagranicznym dworze królewskim.
UsuńLista gości i dress code są jednym z najbardziej intrygujących elementów koronacji. Trudno będzie zachować obecnie tradycję, co do posyłania następców tronu na koronację - w Monako jest to niemożliwe, w Hiszpanii mało prawdopodobne. Byłoby to też wielkie wyzwanie dla Amalii i Elisabeth, choć na pewno by sobie poradziły.
UsuńI bardzo liczę na to, że zostanie jednak zachowana tradycja tiar.
Bardzo fajny post, można się sporo dowiedzieć. Tego z Jackie Kennedy nie wiedziałam.
OdpowiedzUsuńSuper post już nie mogę doczekać się koronacji
OdpowiedzUsuńA czy na ceremonii pracujące członkinie RF (np księżna Walii, Edynburga czy księżniczka Anne) będą miały tiary? Czy dopiero po ceremonii, na oficjalnym przyjęciu/bankiecie?
OdpowiedzUsuńNa ten moment nie wiadomo. Powinny mieć, na dotychczasowych koronacjach to był obowiązkowy element, ale czy król Charles nie pójdzie z "duchem czasu" i z tego nie zrezygnuje?
UsuńNie rozumiem 50 Przeciez w tym wieku byla juz koronacja w Hiszpanii i Holandii
OdpowiedzUsuńTo były intronizacje / inauguracje. Korony były wystawione na widok publiczny, natomiast ani król Willem-Alexander, ani król Felipe nie założyli ich na głowę - dlatego w ich przypadku nie można mówić o koronacji.
Usuń