czwartek, 21 maja 2020

Koronacje, intronizacje, inauguracje - Cesarstwo Środkowoafrykańskie

irishtimes.com


Cesarstwo Środkowoafrykańskie było krótkotrwałym monarchicznym reżimem ustanowionym w 1976 roku w ówczesnej Republice Środkowoafrykańskiej przez prezydenta kraju Jeana-Bédela Bokassę. Zainspirowany koronacją Napoleona z 1804 roku „Bokassa I” zorganizował swój własny skomplikowany rytuał na dużym stadionie w Bangui, stolicy kraju, 4 grudnia 1977 roku. 

rarehistoricalphotos.com
Według Bokassa jego koronacja miała się odbyć przy obowiązkowej obecności papieża Pawła VI. Najwyraźniej zamierzał, tak jak rzekomo Napoleon, wziąć koronę z rąk papieża i położyć ją na głowie. Z prośbą o zaproszenie zwrócił się do arcybiskupa Bangui, prałata Joachima N'Dayena i nuncjusza apostolskiego w Cesarstwie Środkowoafrykańskim, Oriano Quilici. Opierając się temu pomysłowi, Quilici wyjaśnił Bokassie, że papież jest za stary na tak długą podróż i nie będzie w stanie uczestniczyć w ceremonii. Największe zaniepokojenie Bokassy wywołały odmowy głów państw, w tym monarchów zaproszonych do Bangui. Zaproszenia zostały odrzucone zarówno przez cesarza Hirohito z Japonii, jak i Szacha Mohammada Rezę Pahlaviego z Iranu. Inni rządzący monarchowie, jeden po drugim, również nie wyrażali chęci uczestnictwa w ceremonii.  Książę Emmanuel z Liechtensteinu był jedynym arystokratą, który poleciał do Bangui. Najbardziej nieoczekiwana była decyzja prezydenta Francji o nieobecności. Ograniczył się do wysłania miecza z epoki napoleońskiej jako prezentu w imieniu rządu francuskiego.

Regalia cesarskie / Pinterest
Podczas gdy goście piekli się w ogromnym upale, samozwańczy cesarz wstąpił na złoty tron ​​w kształcie orła z rozpostartymi skrzydłami, włożył 15-kilogramową szatę koronacyjną zawierającą 785 000 pereł i 1 220 000 kryształowych koralików, a następnie koronował się złotą koroną zwieńczoną 138-karatowym diamentem, którego wytworzenie kosztowało ponad 2 000 000 USD. Jego cesarzowa, Catherine - najmłodsza z jego trzech żon - otrzymała diadem. Całkowity rachunek za same regalia wyniósł 5 000 000 $. 

akg-images.co.uk
Koronę cesarską wykonał Arthus Bertrand, jubiler z Saint-Germain-des-Prés. Konstrukcja była tradycyjna: miała ciężką ramę spoczywającą na gronostajowym pałąku ze szkarłatnym baldachimem. Nad pałąkiem umieszczono złotą koronę, na środku której umieszczono orła, a z korony rozgałęziono osiem łuków, podtrzymując niebieską kulę - symbol Ziemi - na której zarysowano kontury Afryki. Ponadto całą koronę inkrustowano diamentami, z których największy - 80 karatów - znajdowała się pośrodku figury orła, w najbardziej widocznym miejscu. Koszt korony szacowany jest na nie mniej niż 2 500 000 USD. Odrębna korona, w postaci wieńca, ozdobiona 25-karatowym diamentem, była również przeznaczona dla cesarzowej.

jeremyhunter.com
Do Bangui przywieziono 240 ton jedzenia i napojów na bankiet koronacyjny, ​​w tym wazę kawioru tak dużą, że musieli ją przynieść dwaj szefowie kuchni, oraz siedmiowarstwowe ciasto. Sześćdziesiąt nowych limuzyn Mercedes-Benz zostało przewiezionych samolotem do stolicy, kosztem jedynie 300 000 $ za sam fracht lotniczy. Podsumowując, cała ceremonia kosztowała 20 000 000 USD, astronomiczną sumę w kraju, którego roczny produkt krajowy brutto wynosił zaledwie 250 000 000 USD. Nowo koronowany cesarz wykorzystał francuskie dotacje na pokrycie znacznej części rachunku, mówiąc: „Wszystko tutaj zostało sfinansowane przez rząd francuski. Prosimy Francuzów o pieniądze, bierzemy je i marnujemy”. Jedna winnica w Bangui dostarczyła do 40 000 butelek, a każdą z nich szacowano na około 25 USD. Oprócz wina Bokassa zamówił 24 000 butelek szampana Moët & Chandon i jego ulubioną szkocką whisky Chivas Regal, a także 10 000 sztuk srebrnych naczyń.

reddit.com
Koronacja Bokassa I wywołała mieszaną reakcję na całym świecie i doprowadziła do głównie negatywnych komentarzy w Afryce. Daily Nation w Kenii nawiązywał do „chwały klauna” Bokassy, podczas gdy Zambia Daily Mail wyraziło ubolewanie z powodu jego „ohydnych ekscesów”. Reakcja w Europie była ogólnie lekceważąca: francuscy dziennikarze powiązali koronację z maskaradą, wyśmiewającą marnotrawstwo i próżność Bokassy. Ocena francuskiego prezydenta Valéry'ego Giscarda d'Estaing była bardziej optymistyczna. Po obejrzeniu nagrania z ceremonii w telewizji nazwał to, co się dzieje, „pięknym” i podkreślił „pewną godność” takiej koronacji. Porównał cesarzową Catherine z żoną Napoleona, cesarzową Joséphine, nazywając ich jednocześnie „wcieleniami skromności i uroku”.


Pomimo faktu, że koronacja i towarzyszące jej uroczystości spowodowały poważne szkody w budżecie państwa, Bokassa nie był jedynym współczesnym monarchą, który postanowił zorganizować podobne wystawne wydarzenie: Szach Mohammed Reza Pahlavi wydał na swoją koronację około 100 milionów USD (dziś 630 milionów USD). Kwota ta znacznie przewyższyła kwotę wydaną przez Bokassę w 1977 roku.

Panowanie cesarza nie trwało długo. W 1979 roku Bokassa został obalony w wyniku zamachu stanu przeprowadzonego przy francuskim wsparciu wojskowym przez tego samego człowieka, którego on sam obalił w 1965/1966 roku (zamach stanu odbył się w dniach 31 grudnia - 1 stycznia) - Davida Dacko. Monarchia została zniesiona, cesarz został wygnany, a jego imperium powróciło do dawnej nazwy.




Źródła: Wikipedia, The Royal Forums, Titley Brian - Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, baunatdiamonds.com

9 komentarzy:

  1. Artykuł ciekawie napisany, ale w kwestii samej koronacji nie będę owijać w bawełnę: to totalny kicz z tandetą, po prostu parodia koronacji, aż nie wiem od czego zacząć. Już sam widok tego złotego orła przywodzi mi na myśl scenę z niskobudżetowego amerykańskiego filmu. Ten materialistyczny przepych np. w samochodach itp., za którym nie idzie nawet krztyna duchowości, też nie pomaga. Najlepiej ten idiotyzm podsumowała nieobecność prawdziwych monarchów, którzy nie chcieli osłabiać własnego autorytetu na rzecz szopki tego komedianta (aż dziw że pojawił się ktoś z Lichtensteinu). Ogólnie byłoby nawet zabawnie, gdyby nie dwie rzeczy: nieudolna próba odtwarzania europejskich wzorców (choć podobno tak gardzą imperialistami ze Starego Kontynentu), a jednocześnie robienie sobie komedii przez rząd francuski i jego marionetkę w sytuacji tak skrajnej biedy tamtejszego społeczeństwa. To cud, że ci ludzie nie obalili tego samozwańczego cesarza już w dniu koronacji. Wybaczcie mi tę kpiącą opinię, ale nie potrafię znaleźć w tym koszmarnym epizodzie, jakim była ta "koronacja", niczego pozytywnego.

    OdpowiedzUsuń
  2. To się nazywa koronacja... Rzeczywiście przepych nie z tej ziemi. Jak w przypadku innych krajów można narzekać na stosunkowo skromne ceremonie, tutaj poziom luksusu i przepychu jest tak wielki, że aż śmieszny i zupełnie absurdalny, tym bardziej, że stworzony dla prezydenta żądnego tytułu i korony.

    OdpowiedzUsuń
  3. Pamiętam gdy czytałam książkę "Kobiety dyktatorów" i była tam historia Catherine ulubionej żony cesarza i opis właśnie koronacji

    OdpowiedzUsuń
  4. Faktycznie był to w wykonaniu Bokassy jakiś sen na jawie o nie wiadomo jakiej potędze. Elementy koronacji stanowią zlepek ceremonii z Europy i chyba ze starożytności. Ten wieniec laurowy ( ze złota) jest po prostu śmieszny.
    Też czytałam tą książkę ale głównie skupiłam się na podłym losie Catherine jaki zgotował jej "kochający" małżonek.

    pozdrawiam
    Małgosia

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. O a można prosić o więcej info na temat tego podłego losu? Nie czytałam tej książki, a o Catherine i tym Bokassie po raz pierwszy miałam okazję przeczytać właśnie tu za sprawą artykułu o koronacji.

      Usuń
    2. Jak piętnastolatka została porwana przez ludzi Bokassy, który następnie złożył jej rodzicom propozycję nie do odrzucenia. Więc została jego żoną numer któryśtam. Koronowana została w zasadzie dlatego, że Bokassa ją właśnie wybrał na żoną, która ma dostąpić tego zaszczytu.
      Resztę szczegółów zostawiam autorkom bloga bo to one są tu od snucia opowieści:) Lub odsyłam zaciekawionych do książek lub internetu.
      pozdrawiam
      Małgosia

      Usuń
  5. Dziękuję Wam za ten post, bardzo ciekawy i jak zawsze staranny.

    Faktycznie, zły gust, ale najgorsze, że tyle pieniędzy wydano w biednym kraju.

    Też chętnie poczytałabym na temat tego pana więcej.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dołączam się do prośby o post o Bokassie i Catherine. Co prawda to zupełnie inny poziom niż europejskie czy nawet azjatyckie momarchie, ale myślę że na temat artykułu nadaje się idealnie (tym bardziej że na wiki jest o nich mało i jeśli już to jakieś podstawowe informacje).

      Usuń

Publikując komentarz zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych, takich jak nazwa użytkownika czy adres e-mail, zgodnie z rozporządzeniem art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Dane te są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu oraz do celów statystycznych.