Królewskie rezydencje: Szwecja

Przed Wami kolejny post z serii "Królewskie rezydencje", która powoli dobiega końca. Za tydzień notka wyjątkowo się nie pojawi. Przyszedł czas na rezydencje szwedzkiej rodziny królewskiej, jesteśmy bardzo ciekawe, jak Wam się spodobają.

Kungliga Slottet (The Royal Palace)

Kim Hansen, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: wyspa Stadsholmen w centralnej części Sztokholmu, w dzielnicy Gamla stan.

Historia: Obecny Pałac został wybudowany na miejscu XIII-wiecznej twierdzy wybudowanej w celu obrony jeziora Melar, na którego wschodnim brzegu leży Sztokholm. Twierdza została później przekształcona w zamek Tre Kronor, który przetrwał około 400 lat. Niestety, spłonął doszczętnie w maju 1697, z wyjątkiem niedawno wybudowanych murów północnego skrzydła.

Natychmiast rada regencyjna króla Karla XII na czele z królową wdową Jadwigą Eleonorą podjęła decyzję o jego odbudowie. Zadanie to powierzono architektowi Nicodemusowi Tessinowi młodszemu. Początkowo przypuszczano, że zajmie to tylko pięć lat; w rzeczywistości trwała przez prawie 60 lat za panowania czterech kolejnych władców: Karla XII, Ulriki Eleonory, Frederika I i Adolfa Frederika, głównie z powodu braku funduszy. W 1728 po śmierci Nicodemusa Tessina nadzór nad postępującą budowa pałacu przejął Carl Hårleman, który zaprojektował znaczną część wnętrz pałacu w nowym, rokokowym stylu. Z jego inicjatywy zmieniono także kolor elewacji, z czerwonego na jasnożółty. Ale i on nie dokończył swego dzieła; zmarł w 1753, a pracę kontynuowali Carl Johan Cronstedt i Carl Gustaf Tessin, którzy wspólnie ukończyli budowę. Król Adolf Frederik i królowa Lovisa Ulrika mogli się wprowadzić w 1754, zajmując tę część pałacu znaną obecnie jako Apartamenty Bernadotte w skrzydle północnym. Prace nad wnętrzem trwały nawet po wprowadzeniu się rodziny królewskiej i zakończyły się ostatecznie dopiero w 1771.

Zamek Tre Kronor, 1661. Govert Dircksz Camphuysen, domena publiczna, via Wikimedia Commons

Po ukończeniu pałacu nie dokonywano już większych remontów, ograniczono się jedynie do modernizacji czy niewielkich zmian, m.in. kolejnych zmian koloru elewacji dokonanej przez Karla XIV Johana, a później Oscara II, kiedy postanowiono wrócić do zaproponowanego przez Tessina młodszego koloru czerwonej cegły; dodania rzeźb czy dekoracji ściennych, a w 2018 zamontowania na dachu pałacu paneli słonecznych.

Pałac zbudowany jest z czterech skrzydeł otaczających wewnętrzny dziedziniec: północnego, w którym mieszczą się Apartamenty Bernadotte na pierwszym piętrze i Apartamenty Państwowe na drugim piętrze; wschodniego, zwróconego w stronę wody, w którym znajdziemy m.in. niebieski salon w Apartamentach Księżniczki Sibylli, w którym król Carl Gustaf i Silvia Sommerlath w 1976 oraz księżniczka Victoria i Daniel Westling w 2009 spotkali się z prasą tuż po ogłoszeniu zaręczyn; południowego z Hall of State, Kaplicą Królewską i Skarbcem; oraz zachodniego z Apartamentami Zakonu Rycerskiego i Apartamentami Gościnnymi. Oprócz nich, są także dwa skrzydła od strony wschodniej, jedno od strony zachodniej i dwa dodatkowe, półokrągłe tworzące zewnętrzny dziedziniec, na którym następuje zmiana warty.

Arild Vågen, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Skrzydło północne. Holger.Ellgaard, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Mieszkańcy: Pałac jest oficjalną siedzibą szwedzkiego monarchy, ale obecnie nie jest zamieszkały. Król Carl Gustaf i królowa Silvia z uwagi na swoje dzieci w 1981 podjęli decyzję o przeprowadzce do Pałacu Drottningholm i tam też mieszkają do dziś.

Funkcja: Pałac do dziś jest miejscem pracy rodziny królewskiej: mieszczą się tu biura pary królewskiej, król i królowa przyjmują gości, udzielają audiencji, wydają kolacje i bankiety.

Kolacja dla laureatów Nagrody Nobla w 2018 w Pałacu Królewskim. Zdjęcie autorstwa Sary Friberg/The Royal Court of Sweden.

The UK & Sweden enjoy close bonds of friendship, including that between our royal houses. #RoyalVisitSweden continues with a lunch hosted by The King and Queen of Sweden at the Royal Palace. pic.twitter.com/0dywlAtA7e

— Brittiska Ambassaden Stockholm (@UKinSweden) January 30, 2018

Zwiedzanie: Część Pałacu z Apartamentami Królewskimi i Hall of State można zwiedzać przez cały rok (choć z uwagi na wydawane przez króla oficjalne przyjęcia Pałac może zostać zamknięty), a w miesiącach letnich także Kaplicę Królewską i Muzeum Antyków Gustava III. Poza tym ostatnim, w Pałacu mieszczą się trzy inne muzea: Skarbiec, Muzeum Tre Kronor, w którym można oglądać pozostałości po dawnym zamku oraz Livrustkammaren, najstarsze szwedzkie muzeum z dziełami sztuki i przedmiotami codziennego użytku należącymi do rodziny królewskiej. Więcej przydatnych informacji: LINK.

Ciekawostka: Każdy porządny zamek czy pałac ma swojego ducha, a w Pałacu Królewskim w Sztokholmie grasuje ich całkiem spora gromadka. W pozostałościach po zamku Tre Kronor mieszka ponoć Grå Gubben (Stary Szary Człowiek), który potrafi przewidzieć przyszłość i przepowiedział Nicodemusowi Tessinowi Młodszemu jego śmierć. Jak w wielu innych europejskich zamkach, znajdziemy tu też Białą Damę - wysoką, kobiecą postać w białej jedwabnej sukni, której szelest słychać, gdy się zbliża. Według legend, pojawia się, gdy ma umrzeć ktoś z rodziny królewskiej, widziano ją więc w 1871 przed śmiercią królowej Louise, w 1907 przed śmiercią króla Oscara II, a po raz ostatni w 1920 przed śmiercią księżniczki Margaret.

Więcej o Pałacu przeczytacie na blogu Marleny LINK.

Drottningholms slott (Drottningholm Palace)

Pudelek, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: przedmieścia Sztokholmu, wyspa Lovön na jeziorze Mälaren

Historia: Ograniczając historię do niezbędnego minimum (więcej o Pałacu przeczytacie w obszernym poście na blogu Marleny KLIK), Pałac wybudował w 1579 król Johan III dla swojej żony, królowej Katarzyny Jagiellonki i to na jej cześć został nazwany - drottningholm w tłumaczeniu z języka szwedzkiego oznacza "Wyspa Królowej". Obecny wygląd Pałacu zawdzięczamy królowej Jadwidze Eleonorze i architektowi Nicodemusowi Tessinowi Starszemu, a później jego synowi, który był jednym z architektów zaangażowanych w budowę wspomnianego wcześniej Pałacu Królewskiego, Nicodemusowi Tessinowi Młodszemu.

Autor nieznany, domena publiczna, via Wikimedia Commons (link)

Mieszkańcy: Od 1981 w południowym skrzydle Pałacu mieszkają król Carl Gustaf i królowa Silvia; kiedyś z dziećmi, a obecnie sami. Pałac jest ich główną rezydencją.

Funkcje: mieszkalna; Pałac jest też miejscem wielu ważnych rodzinnych wydarzeń szwedzkiej rodziny królewskiej, jak prywatne kolacje (na przykład przedślubna kolacja księżniczki Victorii i Daniela Westlinga wydana przez parę królewską) czy chrzciny w Kaplicy Królewskiej (ostatni chrzest, księżniczki Adrienne, odbył się tutaj w czerwcu 2018).

Chrzciny Nicolasa, 2015. Zdjęcie autorstwa Maji Suslin, TT.

Zwiedzanie: Za wyjątkiem prywatnych apartamentów pary królewskiej, Pałac jest otwarty dla zwiedzających przez cały rok, oczywiście za wyjątkiem świąt czy oficjalnych przyjęć wydawanych przez króla Carla Gustafa. Więcej przydatnych informacji LINK.

Ciekawostka: Pałac jest najlepiej zachowanym do czasów współczesnych XVII-wiecznym zamkiem królewskim wybudowanym w Szwecji. W 1991 jako pierwszy w Szwecji obiekt został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, z uzasadnieniem, że "Zespół Drottningholm z pałacem, doskonale zachowanym teatrem (wybudowanym w 1766 r.), Chińskim Pawilonem i ogrodami, jest najlepszym przykładem XVIII-wiecznej północnoeuropejskiej rezydencji królewskiej inspirowanej Pałacem w Wersalu."

Na koniec odsyłam Was też do innego postu Marleny, w którym znajdziecie więcej ciekawostek i dwuczęściowy dokument poświęcony tej rezydencji KLIK.

Haga slott (Haga Palace)

Holger.Ellgaard, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: park Haga w Solnej na północ od centrum Sztokholmu

Historia: Pałac został wybudowany w latach 1802-1805 z inicjatywy króla Gustafa IV Adolfa według projektu Carla Christoffera Gjörwella. Początkowo była to letnia rezydencja rodziny królewskiej; w parku Haga mieścił się już wprawdzie Pawilon Gustava III, ale król uznał go za zbyt mały dla jego powiększającej się rodziny i zdecydował o wybudowaniu drugiego budynku, który miał pomieścić jego dzieci. Co ciekawe, w pierwszych latach willa była nazywana Pawilonem Królowej, dopiero później zmieniono nazwę na Pałac Haga.

Pałac ok. 1860. Johan Thorsøe (1834-1909), domena publiczna

Pałac był używany przez wielu członków rodziny królewskiej. W latach 20. XIX wieku stał się letnią rezydencją księcia koronnego Oscara (późniejszego Oscara I) i księżnej Josephine. Później, po odnowieniu, wprowadził się tutaj ich syn, książę August, wraz z żoną, urodzoną jako księżniczka Therese z Saxe-Altenburg, która mieszkała w nim do swojej śmierci w 1914. Po jej śmierci mieścił się tutaj dom dla bezdomnych i osieroconych w czasie I wojny światowej dzieci. Królewskim domem stał się na powrót po gruntownym remoncie w 1932, kiedy wprowadzili się tutaj książę Gustaf Adolf i księżna Sybilla. Para doczekała się w sumie piątki dzieci, które właśnie tutaj przyszły na świat. Niestety, kilka miesięcy po narodzinach księcia Carla Gustafa, obecnego króla, w styczniu 1947 książę Gustaf Adolf zginął w katastrofie lotniczej i owdowiała księżna Sybilla zadecydowała o przeprowadzce wraz z dziećmi do Pałacu Królewskiego w Sztokholmie. Przez następnych kilkadziesiąt lat Pałac Haga stał pusty, aż w końcu król Gustaf VI Adolf zrzekł się praw do zarządzania nim na rzecz szwedzkiego rządu, który przeznaczył go na rezydencję dla przybywających do Szwecji zagranicznych gości, choć zdaje się, że rzadko był wykorzystywany w tym celu.

Mieszkańcy: Po zaręczynach księżniczki Victorii i Daniela Westlinga w 2009 Premier Szwecji postanowił zwrócić posiadłość rodzinie królewskiej w ramach prezentu ślubnego. Wkrótce ruszył gruntowny remont i para mogła się wprowadzić jesienią 2010, gdzie mieszkają do dzisiaj razem z dziećmi.

Zdjęcie autorstwa Kate Gabor/The Royal Court of Sweden.

Funkcja: mieszkalna, ale i oficjalna - część apartamentów na parterze została przeznaczona do przyjmowania gości czy wydawania przyjęć.

Ciekawostka: Pałac był wzorowany na włoskiej willi, co podkreślają biały kolor budynku, klasyczny projekt oraz cztery doryckie kolumny podtrzymujące balkon od strony wejścia. Co ciekawe, kolumny te wykonane zostały z fińskiego marmuru i przewiezione do Polski za panowania Zygmunta III Wazy. Do Szwecji wróciły za panowania Gustafa II Adolfa, gdzie zostały wykorzystane w jednym z kościołów w Karlskronie. Kościół spłonął doszczętnie w 1790, a ocalałe kolumny zakupił następnie Gustaf IV Adolf i postanowił ozdobić nimi wejście powstającej rezydencji.

Zdjęcie autorstwa Jonasa Ekströmera, TT.

Książę Carl Philip & księżna Sofia

W 2011 para wprowadziła się do domu na wyspie Djurgården w Sztokholmie (zdjęcie: link), który jest własnością króla. Mieszkali tutaj aż do zakończenia remontu willi Solbacken, do której przeprowadzili się wczesnym latem 2017, wkrótce przed narodzinami księcia Gabriela.

Willa Solbacken została wybudowana na Djurgården w 1930 dla szwedzkiego biznesmena Gunnara Rootha. W 1949 kupił ją książę Bertil, trzeci syn króla Gustafa VI Adolfa i tym samym stryj obecnego króla Carla Gustafa, który zamieszkał w willi razem z Lilian Davies (więcej na temat tej pary przeczytacie na blogu Marleny tutaj i tutaj).  Książę zmarł w rezydencji 5 stycznia 1997, a w testamencie zapisał ją swojemu chrześniakowi, księciu Carlowi Philipowi, pod warunkiem jednak, że księżna Lilian będzie mogła w niej mieszkać aż do swojej śmierci.

Arild Vågen, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Księżniczka Madeleine & Chris O'Neill

Księżniczka Madeleine i Chris O’Neill wielokrotnie zmieniali miejsce zamieszkania - po ślubie mieszkali w Nowym Jorku, gdzie przyszła na świat Leonore, później przez jakiś czas mieszkali w Szwecji, aby latem 2015 przeprowadzić się do Londynu (o czym więcej tutaj), a wreszcie na Florydę, gdzie mieszkają obecnie. Niedawno znów zmienili adres: przeprowadzili się do innego domu w Pinecrest na przedmieściach Miami, gdzie do tej pory mieszkali, po tym, jak jesienią ubiegłego roku doszło do włamania. Niedawno księżniczka Madeleine opublikowała pierwsze zdjęcie z ich nowego domu:

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Princess Madeleine of Sweden (@princess_madeleine_of_sweden)

Natomiast ich poprzedni dom na Florydzie został wystawiony na sprzedaż i dzięki temu mogliśmy zobaczyć jego wnętrza (zdjęcia: link).

Źródło: unofficialroyalty.com, wikipedia.org, kungahuset.se, kungligaslotten.se, royalcentral.co.uk, theroyalforums.com