piątek, 2 czerwca 2017

Król bez kraju, kraj bez króla - król Grecji Konstantinos


720 lat temu odbyła się koronacja Wacława II na króla Czech; 597 lat temu król Anglii Henryk V poślubił Katarzynę de Valois, córkę francuskiego króla Karola VI; 170 lat temu podczas ślubu w kościele św. Piotra wykonano po raz pierwszy doskonale Nam znany Marsz Weselny Mendelssohna-Bartholdy'ego. Wreszcie, 71 lat temu Włosi w referendum znieśli monarchię i ustanowili kraj republiką, a 64 lata temu odbyła się koronacja królowej Elżbiety. To tylko niektóre z obszernej listy wydarzeń z dnia 2 czerwca. W dzisiejszym poście jednak nie będziemy się zajmować żadnym z nich, interesują Nas bowiem narodziny księcia dokładnie 77 lat temu w Atenach.

alchetron.com


2 czerwca 1940 w willi Psychiko na północy Aten Następca Tronu Grecji Pávlos i jego żona Friederike po raz drugi zostali rodzicami - na świat przyszedł ich jedyny syn Konstantinos. Jako bratanek ówczesnego króla George'a II, który sam nie doczekał się dzieci, zajmował wówczas drugie miejsce w linii sukcesji do tronu Grecji. Wkrótce po jego narodzinach rodzina królewska opuściła Ateny i udała się na Kretę, gdzie w kwietniu 1941 zastała ich inwazja nazistów. Groziło im uwięzienie przez niemiecką armię, dlatego też król George II kazał bratu uciec z żoną i dziećmi do Aleksandrii, a sam razem z armią grecką, brytyjską, australijską oraz nowozelandzką walczył w bitwie o Kretę.

Para królewska prezentuje światu swojego syna. Czerwiec 1940 - pinterest

Z Aleksandrii książę Pávlos i księżna Friederike przenieśli do Kapsztadu, gdzie w maju 1942, mniej więcej rok po ucieczce z Grecji, na świat przyszła młodsza siostra Konstantinosa, księżniczka Irene. Rodzina mieszkała w Grooteschuur House, rezydencji ówczesnego premiera RPA, Jana Christiana Smutsa. Pierwszymi wspomnieniami przyszłego monarchy są trzymanie za rękę premiera i ściganie krowy po zadbanych trwanikach i rabatach kwiatowych. Ostatnie lata wygnania książę z rodzicami i siostrami ponownie spędził w Aleksandrii, gdzie płynnie nauczył się mówić w języku arabskim i często rozmawiał z zatrudnionymi pracownikami.

Embed from Getty Images

W 1946 po przeprowadzonym referendum zdecydowano przywrócić monarchię i rodzina królewska mogła wrócić z wygnania. Niestety, król George II niedługo cieszył się z powrotu, rok później zmarł, a ponieważ nie miał dzieci, tron objął jego młodszy brat, książę Pávlos. Siedmioletni wówczas Konstantinos został następcą tronu.

Embed from Getty Images

W 1949 został posłany do szkoły z internatem Anavryta High School w Atenach, do której uczęszczał do 1955. Szkoła była inspirowana placówkami oświatowymi w niemieckim Salem i szkockim Gordonstoun stworzonymi przez Kurta Hahna, niemieckiego pedagoga. Co ciekawe, rodzice sami wybrali 14 chłopców, z którymi ich syn uczęszczał do jednej klasy. Jeden ze szkolnych kolegów wspominał księcia jako "dobrego chłopaka", który "dawał z siebie wszystko na boisku". Rzeczywiście, młody następca tronu uwielbiał i nadal uwielbia sport; w szkole świetnie grał w hokeja czy siatkówkę oraz osiągał wysokie wyniki w skokach wzwyż. Swoich sił próbował także w... teatrze. Musiał być dobry także i w tym, nie bez powodu zagrał Marka Antoniusza w dramacie Szekspira "Juliusz Cezar". Do tej pory pamięta większość swoich kwestii. Po latach Konstantinos wspominał, że w szkole podobało mu się nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami, z których większość stała się jego przyjaciółmi na całe życie. Obecnie spotyka się ze swoimi klasowymi kolegami na corocznych zjazdach. 

usslittlerock.org

Jednak na następcę tronu Grecji czekały także królewskie obowiązki. Po szkole książę uczęszczał dodatkowo do trzech akademii - armii, marynarki i lotnictwa, a w każdy weekend odbywał szkolenie wojskowe. W dniu swoich 18. urodzin złożył przysięgę lojalności siłom zbrojnym.
W 1960 podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie zdobył dla Grecji pierwszy złoty medal od 1912 roku - w żeglarstwie, jako sternik na "Nereusie". Jego starsza siostra, królowa Sofia, była członkiem załogi zastępczej, ale trenowała do tych Igrzysk tak samo intensywnie jak jej brat. W Grecji na przyszłego króla czekali jego rodacy, którzy zgotowali wracającemu z Włoch zespołowi gorące powitanie. 

unofficialroyalty.com

Wkrótce później Konstantinos ukończył prawo na Uniwersytecie Ateńskim i wyjechał do USA, aby zobaczyć obiekty wojskowe i militarne. Jego rodzice dbali także o właściwe przygotowanie go do przyszłych obowiązków, więc zabierali go ze sobą na oficjalne wizyty zagraniczne (na jednej z nich poznał przyszłą żonę KLIK) oraz udzielali lekcji dyplomacji. W trakcie jednej z wizyt poznał Prezydenta Jugosławii Tito, który wyzwał go na pojedynek w szachy. Prawie by z nim wygrał, gdyby nie ojciec, siedzący z nimi przy stole i obserwujący potyczkę, który kopnął syna pod stołem, dając mu do zrozumienia, że musi przegrać.

Tu akurat z Prezydentem USA D. Eisenhowerem - unofficialroyalty.com

Pod koniec 1963 roku u króla Pávlos wykryto raka żołądka. W lutym 1964 przeprowadzono operację w celu jego usunięcia i mimo że jego stan tuż po niej wydawał się dobry, król zmarł 6 marca. 23-letni Konstantinos objął po nim tron i musiał sprawdzić, jak wiele zapamiętał z jego lekcji.

pinterest

We wrześniu tego samego roku odbył się jego ślub z księżniczką Anne-Marie, najmłodszą córką króla Danii Frederika IX i królowej Ingrid. Ich pierwsze dziecko, córka, księżniczka Alexia, urodziła się rok później w lipcu w willi "Mon Repos" na wyspie Korfu, gdzie w 1921 na świat przyszedł także książę Edynburga. Ostatecznie doczekali się pięciorga dzieci; Alexii, Pavlosa, Nikolaosa, Theodory i Philipposa. W wywiadzie, jakiego Konstantinos udzielił w kwietniu 2002, został zapytany, czy wychowywanie dzieci w rodzinie królewskiej jest bardzo trudne, na co odparł:
"Myślę, że powinniśmy robić dokładnie to, co wszyscy inni; dać im kochającą rodzinę i stanowcze wychowanie (...). Pokaż im, co jest możliwe w życiu i pozwól im samym wybierać, co chcą ze sobą zrobić."

glamour.com

Rządy w Grecji nie należą do najłatwiejszych, jak przekonało się wielu przodków Konstantinosa, a wkrótce po objęciu władzy także on sam. W lipcu 1965 zdymisjonował premiera Georgiosa Papandreou, wywołując kryzys konstytucyjny. W końcu, dwa lata i pięciu premierów później, król rozpisał wybory, które miały odbyć się w maju 1967. Przewidywano, że partia Papandreu je wygra, ale nie będzie miała większości, więc musiałaby połączyć siły ze Zjednoczoną Demokratyczną Lewicą – EDA - która, jak podejrzewano, była częścią nielegalnej Komunistycznej Partii Grecji. Obawy te doprowadziły do zamachu stanu 21 kwietnia 1967 przeprowadzonego przez prawicową grupę oficerów pod dowództwem Papandreu. Władzę przejęła junta czarnych wojskowych, a w kraju zapanowała dyktatura. W czasie wizyty w USA Konstantinos miał powiedzieć "21 kwietnia to najgorszy dzień mojego życia". W grudniu 1967 próbował obalić juntę i przywrócić demokrację, ale plan się nie powiódł. Dalsze działania mogły doprowadzić do rozlewu krwi, dlatego rodzina królewska udała się na emigrację do Rzymu. Wszystkie te wydarzenia i trudny okres, przez jaki wówczas przechodzili spowodowały niestety, że będąca wówczas w trzeciej ciąży królowa Anne-Marie poroniła.

Z dwójką najstarszych dzieci w Rzymie, 1968 - pinterest.com

Dyktatura wojskowa w Grecji trwała aż do 1974, kiedy to juntę skompromitowała próba aneksji Cypru. W grudniu tego samego roku odbyło się historyczne wręcz referendum, które zdecydowało o przyszłości rodziny królewskiej. Królowi nie pozwolono powrócić do kraju na kampanię, nie reprezentowała go też żadna partia polityczna, ale otrzymał ponad 30% poparcia, co osłodziło gorycz obalenia monarchii. Rodzina królewska wciąż musiała żyć na emigracji, ale z Rzymu przenieśli się do Anglii.

Embed from Getty Images

W 1994 rząd grecki uchwalił ustawę, która odebrała królowi i jego rodzinie obywatelstwo, a ich majątek przeszedł na własność państwa. Dopiero w 2002 zdecydowano się wypłacić królowi odszkodowanie, które monarcha przeznaczył na utworzenie Fundacji Królowej Anne-Marie. Celem fundacji stało się wsparcie Greków doświadczonych klęskami żywiołowymi. Jednak do powrotu do Ojczyzny wiodła jeszcze długa, 11-letnia droga.

Rodzina w komplecie. Chrzciny księcia Philipposa, 1986 - pinterest.com

Tylko dwoje najstarszych dzieci pary królewskiej, Alexia i Pavlos, urodziło się w Grecji, ale byli zbyt mali, by pamiętać okres dzieciństwa spędzony w Ojczyźnie. Konstantinos nie chciał, aby jego dzieci zapomniały o swoich korzeniach, dlatego też razem z królową Anne-Marie oraz Grekami mieszkającymi w Londynie w 1980 założył grecką szkołę, The Hellenic College of London, pierwszą od 120 lat oferującą dwujęzyczną, grecko - brytyjską edukację. Para królewska angażuje się w jej działalność do dzisiaj. Oprócz tego, król jest patronem oraz prezesem Round Square - światowej organizacji szkół powiązanych z zasadami edukacyjnymi Kurta Hahna, w końcu sam do jednej z nich kiedyś uczęszczał - a także honorowym członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, honorowym przewodniczącym Greckiego Komitetu Olimpijskiego i Międzynarodowej Akademii Olimpijskiej oraz, razem z królem Norwegii Haraldem, Honorowym Prezesem Międzynarodowej Federacji Żeglarskiej. Wreszcie, posiada tytuł honorowego przewodniczącego Royal Greek Yachting Association i World Sailing i jest patronem Międzynarodowego Związku Pentatlonu Współczesnego (UIPM), walijskiego Klubu Żeglarskiego "Pwllheli" oraz Klubu Żeglarskiego w Gstaad.

pinterest.com

Mimo swoich 77 lat, król wciąż realizuje swoje pasje - żegluje, słucha muzyki klasycznej, jest też wielkim miłośnikiem opery i baletu. Poza tym, spędza czas z gromadką wnucząt i razem z rodziną odwiedza swoje ulubione miejsca w Ojczyźnie, do której powrócił w 2013 i zamieszkał w Porto Heli w południowo-wschodniej części Argolis. Jednym słowem, prowadzi życie zgoła inne od tego, jakiego spodziewalibyśmy się po królu.

Król Konstantinos zmarł 10 stycznia 2023 w szpitalu w Atenach w wyniku doznanego kilka dni wcześniej udaru mózgu. Miał 82 lata.


Źródło: greekroyalfamily.gr, wikipedia.org, cnn.com

***

Jeśli chcielibyście dowiedzieć się czegoś więcej o królu Konstantinosie, zapraszamy Was do 8-częściowego wywiadu z nim klik.

4 komentarze:

  1. Wielka szkoda że monarchia została wygnana, myślę że byli by w obecnych czasach bardzo popularni. Swoją drogą to najbardziej uśmiechnieta rodzina królewska

    OdpowiedzUsuń
  2. Świetna notatka!
    Dziewczyny mam kila pytań odnośnie listów. Ile czeklyscie na odpowiedź od ksiecia aleberta z Belgii? I czy poprosilyscie o zdj? Czy wiecie może czy Belgia odpowiada na listy do ksiazniczki Astrid?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli chodzi o Alberta to możesz liczyć na odpowiedź w ciągu 3 - 4 tygodni.
      O zdjęcie nie prosiłam. Co do Księżniczki Astrid to niestety nie mam pojęcia, bo jeszcze nie pisałam. Pozdrawiam serdecznie!

      Usuń

Publikując komentarz zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych, takich jak nazwa użytkownika czy adres e-mail, zgodnie z rozporządzeniem art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Dane te są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu oraz do celów statystycznych.