niedziela, 11 grudnia 2022

Święto św. Łucji

 Pozostając w temacie skandynawskich rodzin królewskich, dziś o Święcie św. Łucji, które przypada już za dwa dni, 13 grudnia. Obchodzone jest głównie we Włoszech, gdzie Łucja przyszła na świat i zginęła, oraz w całej Skandynawii. I choć najbardziej kojarzone jest ze szwedzką rodziną królewską, to duńska i norweska rodzina królewska również je obchodzą.




Święta Łucja urodziła się w Syrakuzach na Sycylii pod koniec III wieku i tam też po dzisiejszy dzień szczególnie uroczyście obchodzone jest jej święto. Po śmierci ojca była wychowywana przez matkę, która zaaranżowała jej małżeństwo z bogatym młodzieńcem. Łucja jednak nie zamierzała wychodzić za mąż - jeszcze w dzieciństwie złożyła w tajemnicy śluby czystości. Odrzucony młodzieniec postanowił się zemścić i doniósł władzom Syrakuz, że jego niedoszła narzeczona jest chrześcijanką. Za karę Łucja miała zostać zabrana do domu publicznego i zmuszona do prostytucji, ale, zgodnie z chrześcijańską legendą, strażnicy nie mogli ruszyć wozu, który miał ją zawieźć na miejsce. Oprawcy próbowali ją więc podpalić, jednak i to się nie udało, więc ostatecznie zabili Łucję mieczem. Zgodnie z legendą, przed śmiercią straciła oczy - według jednej z wersji, sama je sobie wydłubała, aby zniechęcić zalotnika, a według innej wydłubano je na polecenie władz Syrakuz. Przed pochówkiem odkryto jednak, że jej oczy zostały cudownie przywrócone, dlatego święta Łucja jest patronką osób niewidomych i osób z chorobami oczu.

Serse82, domena publiczna, via Wikimedia Commons

Skoro historię świętej mamy już za sobą, przejdźmy do obchodów jej święta w Skandynawii. Zgodnie z tradycją, córka, zazwyczaj najstarsza w rodzinie, 13 grudnia przebiera się za św. Łucję - zakłada białą szatę przewiązaną czerwoną szarfą i koronę lub wieniec ze świec, który jest nieodłącznym elementem obchodów tego dnia. Święto św. Łucji jest świętem światła, jako że przypada w najkrótszy dzień w roku i zbiega się w czasie z przesileniem zimowym. Dziewczynka przebrana za św. Łucję podaje rodzinie i gościom kawę oraz wypieki - najczęściej szafranowe bułeczki, które w Szwecji nazywane są lussekatter. 13 grudnia w całej Skandynawii organizowane są też procesje ulicami miast ze św. Łucją, która często odwiedza w ich trakcie domy dla seniorów i szkoły.

Embed from Getty Images

Jak doskonale wiecie, w celebrowanie Dnia św. Łucji najbardziej angażuje się szwedzka rodzina królewska. Księżniczka Victoria w dzieciństwie przebierała się za św. Łucję, a teraz przekazała tę tradycję swojej córce. Szwedzki Dwór Królewski co roku publikuje zdjęcia księżniczki Estelle w roli św. Łucji.

W Danii zwyczaj obchodzenia Święta św. Łucji spopularyzowała królowa Ingrid, z pochodzenia szwedzka księżniczka. To właśnie za jej czasów, w 1944, w Danii po raz pierwszy zorganizowano uliczną procesję św. Łucji. Królowa przekazała też swoim córkom zwyczaj przebierania się za świętą, co pomogło w zapoczątkowaniu obchodów tego dnia w Danii. Księżniczka Margrethe, obecna monarchini, przebierała się oczywiście za św. Łucję, natomiast jej młodsze siostry wcielały się w role jej pomocników - aniołków. Niestety, obecnie nic nie wskazuje na to, by duńska rodzina królewska kontynuowała tę tradycję. (Choć kto wie? Być może w ramach tegorocznego kalendarza adwentowego postanowią nas czymś zaskoczyć?)



Embed from Getty Images

W przeciwieństwie do innych skandynawskich Dworów Królewskich, norweski Dwór nigdy nie publikował zdjęć księżniczek przebranych za św. Łucję. Nie oznacza to jednak, że norweska rodzina królewska nie obchodzi tego dnia, choć nie zawsze jest to podawane do publicznej wiadomości. 13 grudnia 2018 książę Haakon i księżna Mette-Marit uczestniczyli w lokalnych obchodach tego święta w Lørenskog na przedmieściach Oslo. Odwiedzili dom opieki dla osób starszych, gdzie wzięli udział w paradzie św. Łucji w wykonaniu dzieci z przedszkola. Poza rozmową z dziećmi i mieszkańcami domu, para książęca miała też okazję spróbować wypieków św. Łucji, którymi zostali poczęstowani wszyscy goście.







Jeśli ktoś jeszcze nie czytał, to odsyłam do zaktualizowanego już postu z wręczenia Nagród Nobla KLIK.

Źródła: 
Royal Central: link 1, link 2
Wikipedia: link 1, link 2, link 3

1 komentarz:

  1. Jakże pięknie symboliczna opowieść - Łucja straciła wzrok, ale nie straciła światła duchowego, a wszystko to wpisane w naturalny czas zmian dnia i nocy.
    Zdjęcie Estelle z bratem w roli świętej Łucji są przeurocze.

    OdpowiedzUsuń

Publikując komentarz zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych, takich jak nazwa użytkownika czy adres e-mail, zgodnie z rozporządzeniem art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Dane te są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu oraz do celów statystycznych.