piątek, 16 kwietnia 2021

Książę Philip - na lądzie, wodzie i w powietrzu

Już jutro pogrzeb księcia Philipa, przygotowałam więc garść faktów i ciekawostek na jego temat - po jednej na każdy rok jego życia. Tytuł postu na pierwszy rzut oka może się Wam wydać dziwny, ale - jak zaraz się przekonacie - jest trafny, bo myślę, że te trzy słowa doskonale podsumowują całe życie księcia.


Embed from Getty Images



1. Urodził się 10 czerwca 1921 o godzinie 10 rano, ponoć na stole w jadalni w willi Mon Repos na Korfu, ale na odnalezionym niedawno akcie jego urodzenia widnieje data 28 maja - wg kalendarza juliańskiego, który wciąż był wówczas w Grecji używany. Był  jedynym synem i najmłodszym z piątki dzieci greckiego księcia Andrew i księżniczki Alice Battenberg. Otrzymał imię Philippos.





2. W chwili narodzin zajmował 6. miejsce w linii sukcesji do greckiego tronu.

3. Został ochrzczony w obrządku prawosławnym w kościele St. George's Church w starej weneckiej twierdzy w mieście Korfu. Matką chrzestną została jego babcia ze strony ojca, królowa Grecji Olga.

4. Anglię po raz pierwszy odwiedził w wieku 3 miesięcy, kiedy to jego matka zabrała dzieci na pogrzeb swojego ojca, księcia Louisa Battenberg.

Embed from Getty Images

5. Gdy miał 14 miesięcy, jego ojciec został aresztowany i skazany na rozstrzelanie za niewypełnianie rozkazów i działanie "na własną rękę", kiedy dowodził oddziałami greckimi w wojnie z Turcją (wojna zakończyła się klęską Grecji, co wznieciło bunt i doprowadziło do aresztowania księcia Andrew). Ostatecznie, dzięki wstawiennictwu króla George'a V, został "tylko" wygnany. Jego i jego rodzinę ewakuował brytyjski okręt marynarki wojennej HMS Calypso. Książę Philip odbył tę podróż w łóżeczku zrobionym ze skrzynki na pomarańcze.

Embed from Getty Images

6. Osiedlili się w Paryżu, gdzie zamieszkali w rezydencji szwagierki księcia Andrew, księżniczki Marie Bonaparte, francuskiej psychoanalityczki blisko związanej z Zygmuntem Freudem.

7. Książę nie mówił po grecku, choć twierdził, że trochę rozumie. Znał za to języki angielski, francuski i niemiecki oraz prawdopodobnie język migowy, jako że księżniczka Alice była głucha.

8. W rozmowie ze swoją biografką Fiammettą Rocco powiedział, że jeśli już miałby wskazywać, jakiej jest narodowości, powiedziałby, że uważa się za Skandynawa (jego dziadek, król Grecji George, urodził się jako duński książę).



9. Edukację rozpoczął w amerykańskiej szkole Elms w Paryżu, do której przyjeżdżał ponoć rowerem kupionym z własnych oszczędności.

10. Niezbyt dobrze się uczył, ale osiągał świetne wyniki w sporcie. W szkole Cheam, do której został wysłany w 1928, wygrał zawody w nurkowaniu, biegu oraz (ex aequo) w skoku wzwyż.

11. W czasie swoich szkolnych latach był kapitanem drużyn krykieta i hokeja.



12. W szkole Gordonstoun zaszczepiono mu miłość do morza i żeglarstwa, której pozostał wierny przez następne dziesięciolecia, nawet po zakończeniu aktywnej kariery w marynarce w 1951. Regularnie brał też udział w regatach żeglarskich odbywających się co roku w Cowes na wyspie Wight.

13. Po skończeniu szkoły wstąpił do Royal Naval College w Dartmouth, które ukończył jako najlepszy kadet na swoim roku.

14. Przez całą II wojnę światową służył w Królewskiej Marynarce Wojennej. Swój pierwszy przydział otrzymał w wieku 18 lat - na pancerniku HMS RAMILLIES eskortował pierwsze kontyngenty sił alianckich z Egiptu do Australii.

15. W czasie kilkudniowej przepustki w Sydney pracował na owczej farmie.

Embed from Getty Images

16. W marcu 1941 na pokładzie HMS VALIANT brał udział w bitwie na greckim przylądku Matapan, za co został później odznaczony Greckim Krzyżem Walecznych.

17. Kilka miesięcy później, kiedy jego statek zatrzymał się na Karaibach, by uzupełnić zapasy węgla, palacze okrętowi uciekli i w drodze powrotnej do Wielkiej Brytanii to książę Philip razem z innymi aspirantami obsługiwali kotły. Otrzymali później certyfikaty wykwalifikowanych palaczy, z czego książę był ponoć bardzo dumny.

18. W październiku 1942 w wieku 21 lat został jednym z najmłodszych poruczników Królewskiej Marynarki Wojennej.

Embed from Getty Images

19. Pod koniec II wojny światowej służył na HMS WHELP na Pacyfiku. W chwili podpisania przez Japonię kapitulacji 2 września 1945, która ostatecznie zakończyła II wojnę światową, był w Zatoce Tokijskiej.

20. Pasjonował się historią marynarki wojennej. W 1948 został mianowany kuratorem National Maritime Museum. Odegrał też kluczową rolę w ocaleniu Cutty Sark, jedynego zachowanego kliperu herbacianego na świecie, który stoi teraz przy nabrzeżu w Greenwich w Londynie i funkcjonuje jako statek-muzeum.



21. Książę oświadczył się księżniczce Elizabeth latem 1946 podczas wakacji w Balmoral.

22. Choć uważał się za anglikanina, oficjalnie został przyjęty do Kościoła anglikańskiego tuż przed ślubem, w październiku 1947.

23. Oprócz tytułu księcia Edynburga, przyznano mu również tytuły hrabiego Merioneth i barona Greenwich, a od 1957 także księcia Wielkiej Brytanii.

24. Małżeństwo królowej i księcia było najdłuższym w historii brytyjskiej rodziny królewskiej - przeżyli razem 73 lata i 101 dni.

Embed from Getty Images

. 25. Książę interesował się samochodami i uwielbiał szybką jazdę. W czasie jednej z takich przejażdżek, wkrótce przed ślubem w 1947, rozbił się o drzewo, skręcając kostkę.

26. Wkrótce po ślubie para wprowadziła się do Clarence House, ale w wolnych chwilach udawali się do wiejskiej rezydencji Windlesham Moor w Surrey, którą wynajmowali do 1949.

27. Po ślubie kontynuował swoją karierę w marynarce. W latach 1949-1951 stacjonował na Malcie, gdzie dołączyła do niego żona. W 1950 został awansowany do stopnia komandora porucznika, a w 1953 do stopnia admirała Floty, choć w lipcu 1951 zakończył swoją aktywną służbę.

28. W 2011 z okazji 90. urodzin księcia królowa mianowała go Lordem Wysokim Admirałem (Lord High Admiral, honorowy tytuł szefa Królewskiej Marynarki Wojennej), który otrzymała w 1964.

Embed from Getty Images

29. W czasie, kiedy jeszcze wówczas księżniczka Elizabeth rodziła ich pierwsze dziecko, grał w squasha i pływał razem z przyjacielem. O narodzinach syna dowiedział się od lokaja. (Właściwie nie ma się co dziwić, poród trwał ponoć aż 30 godzin.)

30. Kiedy po raz pierwszy zobaczył nowonarodzonego księcia Charlesa, miał powiedzieć, że wygląda jak pudding śliwkowy.

31. Był za to obecny przy narodzinach księcia Edwarda w 1964, na wyraźne życzenie królowej. Przez cały poród trzymał ją za rękę.

32. To on przekazał królowej wiadomość o śmierci jej ojca w czasie ich wizyty w Kenii.

Embed from Getty Images

33. Lotnictwo było kolejną z jego pasji. Nauczył się latać wszystkimi typami samolotów, a swoją odznakę RAF-u odebrał w czasie prywatnej ceremonii 4 maja 1953. W 1959 otrzymał licencję prywatnego pilota.

34. W ciągu swojego życia spędził w powietrzu dokładnie 5986 godzin. Swój ostatni lot odbył 11 sierpnia 1997 z Carlisle do Islay.

35. Jako pierwszy w historii członek brytyjskiej rodziny królewskiej przeleciał helikopterem nad Pałacem Buckingham.

36. W 1953 został mianowany marszałkiem Królewskich Sił Powietrznych.



37. W 1956, za namową swojego byłego dyrektora Kurta Hahna, zainaugurował The Duke of Edinburgh's Award - program młodzieżowy początkowo realizowany w Wielkiej Brytanii, a później rozszerzony do 144 krajów na całym świecie. Aby zdobyć nagrodę, uczestnicy w wieku 14-25 muszą odbyć wolontariat, zaangażować się w aktywność fizyczną, rozwinąć umiejętności praktyczne i społeczne oraz odbyć wyprawę, a jeśli chcą zdobyć złoto, dodatkowo muszą podjąć pracę poza domem. W sumie w programie wzięło udział 6 milionów młodych osób w całej Wielkiej Brytanii (w tym księżna Cambridge, księżna Tatiana z Grecji czy hrabina Wessex w swoich szkolnych latach), a 8 milionów na całym świecie.



38. W 1959 ustanowił nagrodę dla projektantów, Prince Philip Designers Prize, wręczaną brytyjskim projektantom, których "wzorowa praca wpłynęła na postrzeganie designu przez społeczeństwo i odpowiednio podniosła status projektantów w społeczeństwie" - jak czytamy na oficjalnej stronie.

39. Książę zaprojektował wnętrze królewskiego jachtu Britannia.

40. W latach 1952-1999 był prezesem Komitetu Doradczego Mennicy Królewskiej (Royal Mint). Nadzorował projektowanie monet, pieczęci i medal oraz odegrał kluczową rolę we wprowadzeniu do obrotu nowej monety w 1952 wyprodukowanej z okazji wstąpienia na tron królowej.

41. To z jego inicjatywy powstała Galeria Królowej w Pałacu Buckingham, w której prezentowane są dzieła sztuki z Kolekcji Królewskiej. Została przebudowana ze zniszczonej bombardowaniem prywatnej kaplicy i otwarta dla zwiedzających w lipcu 1962.



42. Zaangażował się w prace nad odbudową zamku Windsor po wielkim pożarze w 1992 roku. Pełnił funkcję przewodniczącego generalnego Komitetu Renowacji, jednego z dwóch komitetów nadzorujących odbudowę zniszczonych pokoi, ale również zaprojektował witraże do kaplicy na zamku, które zamontowano w 1997.

43. Do jego zainteresowań należały zwykłe, niedoceniane aspekty życia, jak cegły czy zaprawa murarska. W latach 1985-1991 był przewodniczącym Krajowej Federacji Stowarzyszeń Mieszkaniowych, a w latach 1973-1997 także Komitetu ds. Renowacji Opactwa Westminsterskiego.

44. W 1956 zainaugurował Commonwealth Study Conferences - konferencje odbywające się co sześć lat, których celem jest rozwój liderów biznesu i przemysłu rozwiązujących problemy przemysłowe mieszkańców Wspólnoty Narodów.


45. To on zachęcał księżniczkę Anne do jeździectwa. Zaszczepił w niej też pasję do żeglarstwa, którego uczył ją w czasie wakacji w Szkocji.

46. Sporty konne były zresztą jego wielką pasją. W 1980 został mistrzem świata w powożeniu, a w latach 1964-1986 był prezesem Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej - piastował to stanowisko najdłużej spośród wszystkich prezesów w historii.

47. Uwielbiał też grać w polo, którego nauczył go wuj, Louis Mountbatten w latach 40. W połowie lat 60. był jednym z czterech najlepszych graczy w Wielkiej Brytanii. Przestał grać w 1971 w wieku 50 lat z powodu zapalenia stawów.

48. Przez dwie kadencje, w roku 1949 i 1974, jako wielki miłośnik krykieta, pełnił funkcję prezesa Marylebone Cricket Club (MCC).

Embed from Getty Images


49. W 1966 wspólnie z ówczesnym dziekanem Windsoru Robinem Woods założył St George's House, organizację, której celem jest wprowadzanie w społeczeństwie zmian na lepsze, pielęgnując mądrość poprzez dialog.

50. Z księciem Charlesem łączyło go zaangażowanie w działania na rzecz ochrony środowiska. W 1961 został pierwszym prezesem nowo powstałego oddziału WWF w Wielkiej Brytanii (funkcję tę pełnił do 1982). Od 1981 był także międzynarodowym prezesem WWF, a później prezesem emerytowanym aż do swojej śmierci.

51. Podobnie jak najstarszy syn, zachęcał też przywódców religijnych do dialogu. Wspólnie z księciem Hassanem bin Talalem z Jordanii (stryjem obecnego króla Abdullaha), oraz Sir Evelynem Rothschildem zainaugurował dialog międzywyznaniowy (Inter-Faith Dialogue) pod zwierzchnictwem St George's House pomiędzy wyznawcami religii chrześcijańskiej, muzułmańskiej i żydowskiej. Spotkania tej grupy nadal odbywają się regularnie.

Embed from Getty Images




52. Czasem korzystał z ekologicznych taksówek, aby dotrzeć na umówione spotkania, co pozwalało mu niezauważonym przemieszczać się po Londynie. Jedna z takich taksówek, Metrocab, w 2017 trafiła nawet na wystawę po prawie dwudziestu latach "służby".

53. Interesował się też nauką i technologią. Od 1952 był patronem Towarzystwa Przemysłowego (obecnie Work Foundation), a w 1976 zainicjował Fellowship of Engineering (obecnie Royal Academy of Engineering), która promuje doskonałość i edukację w dziedzinie inżynierii.

54. Uwielbiał sam przygotowywać śniadania czy kolacje dla siebie i królowej. Często też przywoził z zagranicznych podróży przepisy na potrawy i kazał je przyrządzać w pałacowej kuchni.

Embed from Getty Images

55. Książę pełnił funkcje rektora uniwersytetów w Edynburgu (od 1952), Cambridge (od 1976), Salford (w latach 1967-1991) i Walii (1948-1976), a od 1955 także honorowym dożywotnim gubernatorem King's College w Londynie.

56. W latach 1959-1965 był prezesem BAFTA. Obecnie funkcję tę sprawuje jego wnuk, książę Cambridge.

57. Był zainteresowany użyciem języka angielskiego do promowania komunikacji między różnymi krajami. W 1952 został prezesem English Speaking Union, organizacji organizującej wymiany i wystąpienia publiczne oraz fundującej stypendia dla młodych ludzi, aby polepszyć ich :"umiejętności mówienia i słuchania oraz zrozumienia międzykulturowego, którego potrzebują, aby się rozwijać" - jak czytamy na ich oficjalnej stronie.

Embed from Getty Images

58. Raz poprosił swojego krawca o przerobienie spodni, które założył po raz pierwszy ponad pół wieku wcześniej, i nosił je później jeszcze wielokrotnie.

59. Jedna ze społeczności zamieszkujących Tanna, jedną z wysp Vanuatu na Pacyfiku, czciła go jak boga, uważając, że jest reinkarnacją starożytnego wojownika.

60. Kolejną z jego pasji było malowanie farbami olejnymi. Namalował m.in. swój autoportret oraz obraz królowej w czasie śniadania.

61. Był kolekcjonerem dzieł sztuki. Wiadomo, że kupował dzieła artystów współczesnych, takich jak Barbara Hepworth, Mary Fedden czy Sidney'a Nolana. Ale też, niedługo po ślubie, spacerując po piwnicach zamku Windsor, w jednym z pomieszczeń odkrył nawet dwa obrazy olejne brytyjskiego malarza George'a Stubbsa, które kazał powiesić w swoim gabinecie.



62. W 1974 zastąpił swojego wuja, lorda Moutbattena, na stanowisku wielkiego prezesa British Commonwealth Ex-Services League, organizacji wspierającej kobiet i mężczyzn, którzy służyli w armii, a teraz potrzebują pomocy. Podobnie jak książę Harry, był szczególnie zainteresowany ich losem po zakończeniu służby. Rolę tę pełnił do 2015, kiedy to zastąpił go książę Yorku.

63. Odbył dwa rejsy dookoła świata królewskim jachtem Britannia, pokonując w sumie 72 430 mil.

64. W czasie podróży po południowym Pacyfiku, między Nową Zelandią a Antarktydą w 1956, po raz pierwszy zainteresował się obserwacją ptaków. Obserwował wtedy ptaki morskie, w tym pingwiny Adeli, nadawał im imiona i fotografował. Kilka lat później, w czasie wizyty w Australii w 1966, wstał wcześnie rano, by obserwować ptaki w rezerwacie przyrody Pelican Point nad rzeką Swan w Australii Zachodniej. W 1987 został prezesem British Trust for Ornithology, a w ubiegłym roku patronat przekazał wnukowi, księciu Williamowi.



65. W czasie wspomnianej wcześniej podróży na Antarktydę w 1956 książę został pierwszym w historii członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, który przekroczył koło podbiegunowe południowe, za co otrzymał certyfikat "The Order of the Red Nose".

66. 16 miast na całym świecie przyznało mu honorową "wolność od poddaństwa" (Freedom of the City): Acapulco, Belfast, Bridgetown, Barbados, Cardiff, Dar-es-Salaam, Tanzania, Edinburgh, Glasgow, Guadalajara, London, Los Angeles, Melbourne, Nairobi, Perth oraz okręg Windsor and Maidenhead. Jest to wywodzący się ze średniowiecza zaszczyt nadawany przez gminę lub miasto szanowanemu członkowi społeczności lub dostojnikowi.

67. Uwielbiał pikantne potrawy, a jednym z jego ulubionych dań był ponoć rosyjski kulebiak nadziewany łososiem.



68. Był pisarzem. W swoim życiu napisał kilkanaście książek na temat środowiska, zwierząt, jeździectwa czy technologii, w tym m.in.: Birds from Britannia (1962), Wildlife Crisis (1970, we współpracy z Jamesem Fisherem), Competition Carriage Driving (1982), Down to Earth (1988) czy Survival or Extinction: A Christian Attitude to the Environment (1989).

69. Jako pierwszy w historii członek BRK udzielił telewizyjnego wywiadu w 1961.

70. Do 1999 był członkiem Izby Lordów, ale nigdy w niej nie przemawiał ze względu na małżeństwo z królową, która pozostaje politycznie neutralna.

71. Oficjalnym kolorem liberii pracowników księcia był ciemnozielony, tzw. 'Edinburgh Green'.

Embed from Getty Images


72. Książę miał swój osobisty sztandar. Pierwsze trzy ćwiartki ukazują jego rodowód. Pojawiają się więc lwy i serca z herbu duńskiej rodziny królewskiej, biały krzyż na niebieskim tle nawiązujący do herbu Grecji oraz dwa czarne pasy na białym tle pochodzące z herbu rodzinnego Mountbattenów. Czwarta ćwiartka odnosi się do tytułu księcia Edynburga i przedstawia zamek w Edynburgu.

73. To on namówił Williama i Harry'ego (albo samego Williama - znalazłam sprzeczne wersje), by poszli za trumną matki na jej pogrzebie w 1997. Powiedział im ponoć: "Jeśli nie pójdziecie, myślę, że później będziecie tego żałowali. Jeśli ja pójdę, pójdziecie ze mną?". I się zgodzili.

74. Podobnie jak królowa, książę był zapalonym fotografem amatorem. Fotografią zainteresował się w dzieciństwie, kiedy dostał swój pierwszy aparat fotograficzny. Wykonał m.in. zdjęcia z chrztu księcia Andrew.



75. Inną jego pasją było wędkarstwo, któremu oddawał się w czasie wakacji na zamku Balmoral.

76. W Balmoral uwielbiał także urządzać grille. Członkowie rodziny królewskiej zgodnie przyznawali, że był w tym świetny - książę Harry w oświadczeniu wydanym po śmierci dziadka nazwał go "mistrzem grillowania", a hrabina Sophie parę lat temu powiedziała, że "kuropatwa nie jest warta jedzenia, chyba że pochodzi z jego grilla".

77. W listopadzie 2017 z okazji 70. rocznicy ślubu został Rycerzem Wielkiego Krzyża (Knight Grand Cross) Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego, który przyznała mu królowa. Wcześniej to samo odznaczenie z rąk króla George'a VI otrzymał jego wuj, hrabia Mountbatten of Burma.

Embed from Getty Images


78. Był także kawalerem Orderu Podwiązki i Orderu Ostu oraz Orderu Imperium Brytyjskiego w klasie Wielkiego Mistrza (Grand Master).

79. Książę otrzymał też liczne zagraniczne odznaczenia, w tym Order Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej w I klasie (Wielka Wstęga Orderu Zasługi RP), który przyznano mu w 1991.

80. Ponoć zwracał się do królowej pieszczotliwie "mon petit chou", co w dosłownym tłumaczeniu z francuskiego oznacza "moja mała kapusta".

81. Ponoć nie lubił herbaty - wolał czarną kawę.

Embed from Getty Images


82. Jeśli natomiast chodzi o trunki alkoholowe, był zdecydowanie piwoszem, o czym wspominała księżniczka Eugenie w swoim poście na Instagramie, żegnając dziadka. Z pewnością kojarzycie anegdotę, jak to w czasie wizyty w Rzymie ówczesny Premier Giuliano Amato zaproponował mu najlepsze włoskie wina, na co książę odparł: "Podaj mi piwo. Nie obchodzi mnie, jaki to rodzaj, po prostu daj mi piwo!"

83. Miał 22 chrześniaków, w tym Richarda Paula Brandrama (syna swojej kuzynki, greckiej księżniczki Katherine), księżniczkę Margaretę z Rumunii czy swojego imiennika, księcia Philipposa z Grecji. (Pełną listę chrześniaków znajdziecie tutaj.)

84. Był 5. w historii małżonkiem panującej brytyjskiej królowej (po Philipie II, małżonku królowej Mary I; Williamie III, małżonku królowej Mary II; księciu George'u z Danii, małżonku królowej Anne; i księciu Albercie, małżonku królowej Victorii).

Embed from Getty Images


85. Mimo podeszłego wieku nadal był jednym z najciężej pracujących członków rodziny królewskiej. W 2016 znalazł się na 5. miejscu w rankingu najbardziej zapracowanych członków rodziny królewskiej.

86. Do swojego przejścia na emeryturę odbył ponad 22 tysiące oficjalnych wyjść w Wielkiej i 637 za granicą, wygłosił około 5500 przemówień i był patronem prawie 800 organizacji.

87. Przez całe życia był związany z 992 różnymi organizacjami - jako patron, prezes, członek honorowy lub w innej roli. Organizacje, z którymi najdłużej był związany, to m.in.: Federacja Londyńskich Klubów Młodzieżowych (London Youth), której patronował od 1947 do ubiegłego roku, kiedy rolę tę przejął od niego hrabia Wessex; a także London School of Hygiene and Tropical Medicine, Round Table Great Britain and Ireland oraz Camping and Caravanning Club, których był patronem przez prawie 70 lat, od 1952.

Embed from Getty Images


88. W 1948 został prezesem National Playing Fields Association (obecnie Fields in Trust) i aktywnie działał w zbiórkach funduszy na rzecz organizacji - współpracował z Frankiem Sinatrą nad jego charytatywnym singlem, a w 1952 wystąpił w poniższym charytatywnym filmie obok amerykańskiego aktora Boba Hope. Rolę prezesa organizacji sprawował przez 65 lat, do 2013, kiedy to zastąpił go wnuk, książę Cambridge.



89. Towarzyszył królowej we wszystkich jej zagranicznych podróżach, odwiedzając 143 kraje na całym świecie.

90. Odbył też 229 samodzielnych wizyt zagranicznych, często w najbardziej odległych zakątkach świata i Wspólnoty Narodów. W sumie był w 50 z 54 krajów należących do Wspólnoty Narodów.

91. Na emeryturę przeszedł 2 sierpnia 2017 w wieku 96 lat.



92. Po raz ostatni pojawił się publicznie 22 lipca 2020, kiedy przekazał księżnej Kornwalii rolę szefa pułku The Rifles, którą sprawował przez 67 lat.

93. Dwie ostatnie caryce Rosji były jego ciotecznymi babkami. Caryca Maria Fiodorowna była siostrą jego dziadka ze strony ojca, króla Grecji George'a, a caryca Aleksandra Fiodorowna była siostrą jego babci ze strony matki.

94. Ze względu na to pokrewieństwo w 1993 jego DNA posłużyło do identyfikacji odnalezionych szczątków carycy Aleksandry Fiodorowny i jej dzieci.

Embed from Getty Images



95. Jako wnuk królowej Grecji Olgi był też potomkiem cara Mikołaja I.

96. Jego ciocią ze strony matki była królowa Szwecji Louise, druga żona króla Gustafa VI Adolfa (dziadka obecnego króla Szwecji), urodzona jako księżniczka Louise Battenberg. Nie mieli razem dzieci.

97. W chwili śmierci był 3. najstarszym w historii członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, zaraz po księżniczce Alice, księżnej Gloucester (która żyła 102 lata i 10 miesięcy) i Królowej-Matce (która dożyła prawie 102 lat), ale najstarszym w historii męskim członkiem BRK.

Embed from Getty Images



98. Był też najdłużej żyjącym w historii małżonkiem panującego brytyjskiego monarchy.

99. Książę zmarł na zamku Windsor - w tym samym miejscu, w którym 136 lat wcześniej na świat przyszła jego matka, księżniczka Alice.

Embed from Getty Images


Doczekał się czwórki dzieci, ośmiorga wnucząt oraz dziesięciorga prawnucząt (a jedenasta prawnuczka jest w drodze).



Nie są to oczywiście wszystkie ciekawostki, anegdoty ani fakty z życia księcia, więc koniecznie napiszcie w komentarzach, jakie jeszcze znacie!


Źródła, z których korzystałam:
Oficjalna strona i konta rodziny królewskiej w mediach społecznościowych: link 1, link 2, link 3, link 4
Ingrid Seward, "Mój mąż i ja", tłum. Joanna Lipińska, Wydawnictwo JK, 2018
Strona internetowa stacji BBC: link 1, link 2, link 3
Pozostałe strony internetowe: 

9 komentarzy:

  1. Myślę, że najbardziej zapamiętam jego poczucie humoru, chyba każdy zna anegdotę o tym, jak zapytał Polaka studiującego na Cambridge, czy przyjechał do UK zbierać maliny :D Miał niesamowicie bogate życie, oczywiście nie można zapomnieć o okolicznościach, jakie mu to umożliwiły - gdyby był zwykłym Kowalskim nie miałby szans, czasu ani pieniędzy na realizowanie tak wielu hobby czy odwiedzenie tak wielu krajów. Niemniej, myślę, że w świetny sposób wykorzystywał swoją pozycję, by w jakiś sposób zostawić świat lepszym niż go zastał.

    OdpowiedzUsuń
  2. Przeczytałam na jednym wdechu, sporo tego opisałaś, wachlarz zainteresowań był bardzo rozłożysty, faktycznie ciekawa postać, przeżył 99 lat, wiele przeszedł jako dziecko i nastolatek a później wiele przeżył i zdziałał, jutro zostanie pochowany... pokój jego duszy

    OdpowiedzUsuń
  3. - Tytuł wcale nie wydał mi się dziwny, wręcz przeciwnie - bardzo trafny w kontekście Filipa :D

    - Niestety niektórzy niedouczeni widząc datę "28 maja" zaczęli dopatrywać się już teorii spiskowych, a to po prostu różnica 13 dni (w XX wieku).

    - Niezły zbieg okoliczności, że pierwszy raz odwiedził UK w związku z pogrzebem.

    - Mimo wszystko wydaje mi się, że nieznajomość języka swojego kraju, którego tytuł się nosi, to wstyd i nie chodzi mi tu o Filipa, bo on był za mały, ale fakt, że nikt go nie nauczył (starsi royalsi uważający się za patriotów greckich), jest rozczarowujący. Trudno dziwić się Grekom, że wciąż ich uważano za obcych, skoro 3. pokolenie dynastii mieszkające w Grecji nie znało ojczystego języka.

    - Wydaje mi się, że w punkcie 27. lepiej zmienić na żona/Elżbieta/Elizabeth. "Królowa" trochę wprowadza w błąd, bo Elżbieta jeszcze wtedy królową nie była, a jako księżniczka była traktowana zupełnie inaczej niż jako monarchini.

    - Czy ktoś wie, jak to było z jego miłością do lotnictwa? W tv pojawiła się informacja, że pierwotnie Filip chciał wstąpić do RAF, ale Mountbatten namówił go na Marynarkę Wojenną. Ta informacja była dla mnie zaskoczeniem, bo zawsze to MW była wymieniana jako pierwsza zawodowa miłość księcia.

    - Fajnie, że i Kate, i Sophie w latach szkolnych na długo przed wejściem do rodziny były w programie Filipa ("księżna Tatiana" to Tatiana Blatnik czy chodzi o kogoś innego?).

    - Fantastyczne zdjęcia z motylami! Jak z okładki. Coś pięknego :-)

    - punkt 58 - to zupełnie jak księżniczka Anna, która kilka lat temu założyła strój ze ślubu Karola i Diany, dowodząc, że zachowała szczupłą figurę. :-)

    - uwaga do ciekawostki 94: DNA Filipa posłużyło do identyfikacji, ale nie całej rodziny Romanowów, tylko cesarzowej Aleksandry i jej dzieci (jako potomkowie księżnej Alicji wszyscy mieli to samo DNA mitochondrialne, które dziedziczymy po matkach). Dla Mikołaja II trzeba było szukać już innych krewnych.

    -----

    Fantastyczny artykuł! Nie jestem ekspertem w działalności Filipa, więc wiele rzeczy było dla mnie nowością. Musiałyście w ten post włożyć mnóstwo pracy i czasu! Podziwiam, że aż tyle udało się zebrać w ciągu kilku dni (chyba że było to przygotowane na 100. urodziny).

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za miłe słowa i poprawki - już je wprowadziłam :)
      Co do historii z wstąpieniem do Marynarki Wojennej - właśnie znalazłam artykuł BBC, który potwierdza, że chciał wstąpić do RAF-u (link -> https://www.bbc.com/news/uk-10266717) - prawdopodobnie za namową wuja, choć, co ciekawe, znalazłam też informację, że jego kuzyn, król Grecji George II, również go do tego namawiał (link: https://twitter.com/saadsalman719/status/1382577412131627009). Sam Philip w wywiadzie dla BBC wiele lat później mówił, że gdyby wstąpił do RAF-u, jego szanse na przeżycie wojny byłby znacznie mniejsze.
      I tak, chodzi o Tatianę Blatnik.
      Za post zabrałam się w ubiegły weekend i skończyłam go wczoraj wieczorem tuż przed publikacją. Przyznam, że nie myślałam jeszcze, czy i co w ogóle przygotować na jego 100. urodziny :)

      Usuń
  4. Imponująca jest ilość zainteresowań, obszarów działalności Filipa, ale zawsze na pierwszym miejscu było wpieranie królowej i monarchii. Pozostawił po sobie wielkie dziedzictwo.

    OdpowiedzUsuń
  5. Super post, dowiedziałam się kilku nowych rzeczy

    OdpowiedzUsuń
  6. Jednym ze współpilotów księcia był Peter Middleton, dziadek Kate. Szkoda że pan Middleton nie dożył ślubu Kate i Williama.

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo ciekawy zbiór informacji o zmarłym Księciu Filipie tworzącym obraz monarchy inteligentnego, ciekawego życia, świata i ludzi co znowu nie jest powszechne w tej sferze,byłoby miło aby jego dzieci przejęły wszystkie najlepsze zwyczaje swojego Ojca a my moglibysmy z przjemnością to obserwować i cieszyć sie wspólnie pożytecznymi akcjami, b w sumie tylko to jest wazne. Dziekuje bardzo za prace jaką włożyłaś z ten artykuł dla mnie bardzo ciekawy.

    OdpowiedzUsuń
  8. Bardzo dobry post, dowiedziałam się wielu rzeczy. Książę Philip miał dużo zainteresowań.

    OdpowiedzUsuń

Publikując komentarz zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych, takich jak nazwa użytkownika czy adres e-mail, zgodnie z rozporządzeniem art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Dane te są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu oraz do celów statystycznych.