Królowa Grecji Olga - z dala of Grecji, czyli II wygnanie

Sytuacja w Grecji w czasie, kiedy Konstantinos wrócił po trzyipółletnim wygnaniu, daleka była od idyllicznej. Wprawdzie I wojna światowa już się skończyła, ale Wenizelos wplątał Helladę w inną, zgubną w skutkach, zapoczątkowaną w maju 1919 przeciwko Turcji. Król Konstantinos przestrzegał premiera przed niebepiecznym konfliktem: "Wykrwawi to Grecję na śmierć"; ten jednak nic sobie nie robił z jego przestróg. Król niestety trafnie przewidział konsekwencje.

pinterest

Przegrana bitwa pod Sakarią w 1921 oznaczała początek odwrotu Greków z Turcji. Francja i Wielka Brytania odmówiły pomocy królowi Konstantinosowi, wciąż czując urazę po sprawowanej przezeń polityce neutralności w trakcie I wojny światowej. W tej sytuacji, Mustafa Kemal Atatürk, nowy turecki lider, w sierpniu 1922 zaatakował greckie oddziały w Azji Mniejszej, odnosząc druzgocące zwycięstwo i odzyskując Smyrnę oraz Trację Wschodnią przyłączone do Grecji po I wojnie światowej.

Królowa z najmłodszym synem Christopherem i synową "Nancy" w dniu ich ślubu w 1920 - pinterest

Po klęsce niezadowoleni oficerowie podnieśli bunt, żądając ustąpienia króla Konstantinosa. Obawiając się wojny domowej, król abdykował 27 września 1922 na rzecz najstarszego syna, który został królem Geórgiosem II (Jerzym II). Kilka tygodni później stało się jasne, że rodzina królewska musi ponownie udać się na wygnanie. Królowa Olga, która wyjechała z Grecji na leczenie pogarszającego się wzroku, z rozpaczą obserwowała drugi wyjazd króla Konstantinosa i królowej Zofii.

Pożegnanie było tym razem znacznie bardziej powściągliwe aniżeli przy okazji szaleńczego wyjazdu przed pięcioma laty, gdy poddani błagali ich o pozostanie w kraju. Tym razem małżonkowie wyjechali do Palermo na Sycylii.

Fragment książki J. P. Gelardi "Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji"

Nie dane im było nigdy wrócić - Konstantinos zmarł za granicą 11 czerwca 1923 w wieku 54 lat, jego żona dziewięć lat później, mając 61 lat.

Królowa Olga ze szwagierką, carycą Marią Fiodorowną, w Hvidøre - pinterest

Wiekowej królowej Oldze życie nie szczędziło zmartwień. W liście z Hvidøre adresowanym do swojej przyjaciółki, Ioulii Karolou monarchini pisała: 

"Chciałam tam [w Grecji] zostać, ale było to niemożliwe, musiałam przyjechać tutaj, do mojej tak wymęczonej szwagierki [Marii Fiodorowny]".

Fragment książki J. P. Gelardi "Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji"

Olga w 1920 - pinterest

Z Danii przeniosła się do Paryża. 

Wówczas, jesienią 1922 roku, Olga bała się o życie swego czwartego syna, księcia Andrzeja, który znajdował się w poważnym niebezpieczeństwie ze względu na zaangażowanie w nieszczęsną kampanię w Azji Mniejszej. Poszukując kozłów ofiarnych, nowy rząd zarzucił Andrzejowi niekompetencję wojskową i umieścił go na ławie oskarżonych.

Fragment książki J. P. Gelardi "Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji"

Obawy były jak najbardziej uzasadnione, z podobnych powodów uśmiercono już już sześciu innych ministrów i generała. Ostatecznie księcia Andrew uwolniono dzięki błaganiom jego matki, zaledwie na kilka godzin przed planowaną egzekucją. Nie był to koniec kłopotów, kilka miesięcy później w 1923 jej wnuk, król Geórgios II został zdetronizowany i musiał ratować się ucieczką z kraju, a już w kolejnym roku monarchia została zastąpiona republiką.

pinterest

W przeciwieństwie do swoich dzieci czy wnuków królowa Olga otrzymywała pensję wypłacaną przez rząd Grecji, ale nie była to duża kwota, tym bardziej, że wiekowa już monarchini wciąż utrzymywała wiernych starych służących. Miesięcznie na pokrycie własnych wydatków z tych pieniędzy zostawało jej około 20 funtów szterlingów (ok. 900 funtów według szacunków z 2010). Na szczęście mogła liczyć na wsparcie krewnych rozsianych po całej Europie.

Królowa Olga na drugim ślubie wnuczki Xenii (córki księżniczki Marii) z Williamem Leeds w 1921 - Alexander Palace Forum

W ostatnich latach życia dzieliła swój czas między Rzym, gdzie miała swój pokój w Villi Anastasia należącej do syna, księcia Christophera, oraz Wielką Brytanię, odwiedzając tamtejszą rodzinę królewską.

Królowa Olga z wnuczką Marią Pawłowną i prawnukiem Lennartem - pinterest

Monarchini lubiła zwłaszcza odwiedzać zamek w Windsorze. Podczas jednej z wizyt Olga spotkała się z królem Jerzym V i królową Marią, jak również z królową Aleksandrą i cesarzową wdową Marią Fiodorowną. [...] Pewnego dnia, gdy służący obwoził Olgę po okolicach zamku, dotknięta krótkowzrocznością królowa zauważyła posąg przedstawiający damę na koniu. Wnet zawołała z pewnością w głosie: "To, rzecz jasna, musi być królowa Wiktoria dosiadająca konia". "Ach, nie, wasza wysokość! - brzmiała odpowiedź. - To akurat lady Godiva!" Gdy ciotka Olga opowiadała o tym zdarzeniu, król Jerzy V gromko zarechotał.

Fragment książki J. P. Gelardi "Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji"

Poza Windsorem, spędzała czas także w Spencer House, rezydencji najmłodszego syna Krzysztofa; Regent's Park, gdzie apartament wynajmowała jej córka, wielka księżna Maria, oraz Sandringham House, posiadłości szwagierki, królowej Aleksandry.

pinterest

Źródło: Julia P. Gelardi "Niezwykłe kobiety Romanowów. Od świetności do rewolucji", wikipedia.org