wtorek, 28 kwietnia 2020

Królewskie rezydencje: Dania


Pora na trzeci post z serii, w którym przyjrzymy się rezydencjom duńskiej rodziny królewskiej. Poprzednie dwie notki znajdziecie pod tym linkiem KLIK.

Amalienborg

Rob Deutscher from Melbourne, Australia, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons



Amalienborg, formalnie rzecz biorąc, jest kompleksem pałacowym uważanym za jeden z najważniejszych rokokowych kompleksów w Europie. Składa się z czterech oddzielnych pałaców o identycznych fasadach wybudowanych wokół ośmiokątnego dziedzińca, pośrodku którego stoi pomnik autorstwa francuskiego rzeźbiarza, Jacques’a F.J. Saly’ego, który przedstawia króla Frederika V na koniu, założyciela Amalienborg oraz kopenhaskiej dzielnicy Frederiksstaden.

Kompleks Amalienborg powstał na zlecenie Frederika V z okazji 300-lecia panowania Oldenburgów (którzy rządzili Danią przed Glücksburgami) w 1748 oraz 300. rocznicy koronacji Christiana I, pierwszego władcy z tej dynastii, w 1749, na miejscu dawnego pałacu Sophie Amalienborg. Pierwotny pałac Sophie Amalienborg został wybudowany w XVII wieku przez królową Danii Sophie Amalie (której pałac zawdzięcza nazwę), małżonkę Frederika III, która mieszkała w nim do swojej śmierci w 1685. Kilka lat później, w kwietniu 1689 rezydencja spłonęła doszczętnie, została jednak kilkanaście lat później odbudowana. Drugi pałac Sophie Amalienborg przetrwał około pół wieku, kiedy to został zburzony w czasie rozbudowy nowej dzielnicy Kopenhagi, Frederiksstaden.

Sophie Amalienborg. Johan Jacob Bruun (1715-89), domena publiczna, via Wikimedia Commons

Na placu wytyczono miejsce dla czterech pałaców i podarowano je czterem rodzinom szlacheckim z bliskiego otoczenia króla: Adamowi Gottlobowi Moltke, Christianowi Frederikowi Levetzau,  Joachimowi Brockdorfowi i Severinowi Løvenskjoldowi, którzy zobowiązali się do budowy identycznych pałaców, zaprojektowanych przez nadwornego architekta Nicolai Eigtveda. Budowa ruszyła się w 1750 i w cztery lata później na miejscu stały już dwie z czterech rezydencji, położone na wschodniej stronie placu, należące do Moltke i Levetzau. Pozostałe dwa ukończono w 1760.

Embed from Getty Images

Amalienborg stał się królewską rezydencją w 1794, po tym, jak w nocy z 26 na 27 lutego spłonął Pałac Christiansborg będący główną rezydencją króla Christiana VII. Ten, nie mając się gdzie podziać, kupił Pałace Moltke i Schack (należący do Løvenskjolda). Wkrótce później nabył pozostałe dwa pałace. Przyjrzyjmy się im bliżej.

Przydatna mapka. Map_of_the_Amalienborg_Palace.png: Devilm25derivative work: Jon C, CC BY-SA 3.0,via Wikimedia Commons


Christian VII’s Palæ




Lokalizacja: Położony jest na południowo-zachodniej stronie placu, idąc od strony Frederiks Kirke po prawej stronie (na powyższej mapce nr 5).

Dalsza historia: Dawny Pałac Moltke został wkrótce przemianowany na Pałac Christiana VII, na cześć króla, który jako pierwszy w nim zamieszkał. Po jego śmierci, przez wiele lat był używany przez Dwór Królewski, a następnie Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Mieszkańcy: Obecny Następca Tronu, książę Frederik mieszkał w Pałacu do swojego ślubu w 2004; czasowo, w trakcie remontów swoich Pałaców, mieszkali w nim także książę koronny Frederik (późniejszy król Frederik IX) i księżna koronna Ingrid oraz królowa Małgorzata i książę Henrik.



Funkcje: Od 1885 Pałac jest używany przede wszystkim do przyjmowania gości i do celów ceremonialnych (to w nim odbywa się pierwsze z serii noworocznych przyjęć), jednak nadal czasowo mieszkają w nim członkowie rodziny królewskiej podczas remontów swoich rezydencji.

Zwiedzanie: Pałac można zwiedzać po wcześniejszej rezerwacji wycieczki z przewodnikiem. Jako że wciąż jest używany przez rodzinę królewską, w szczególnych przypadkach wycieczki są odwoływane. Więcej informacji: LINK.

Ciekawostka: W latach 1971-1975 mieściło się tutaj przedszkole dla księcia Frederika i księcia Joachima, a później także ich szkoła.


Christian VIII’s Palæ

Bahnfrend, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: Dawny Pałac Levetzau położony jest po północno-zachodniej stronie placu, po lewej stronie idąc Frederiksgade, pomiędzy Pałacem Christiana VII a Pałacem Christiana IX (na mapce nr 2).

Późniejsza historia: Rodzina hrabiego Levetzau (który zmarł w 1756) w 1794 sprzedała Pałac ówczesnemu Następcy Tronu, przyrodniemu bratu króla Christiana VII, księciu Frederikowi. Ten zlecił jego modernizację w popularnym w tamtym czasie stylu Empire malarzowi i architektowi Nicolai Abildgaardowi.  Książę Frederik jednak zmarł w 1805, a cztery lata później, po śmierci Abdildgaarda remont stanął w miejscu. Po Frederiku w Pałacu zamieszkał jego syn, książę Christian, który w 1839 został kolejnym królem jako Christian VIII, a pałac został przemianowany na jego cześć. Po śmierci Christiana VIII, mieszkała w nim nadal jego żona, królowa Caroline Amalie, która zmarła w 1881. W latach 1895-1898 część pałacu była używana przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W 1898 ponownie stał się królewską rezydencją, kiedy zamieszkali w nim Następca Tronu, książę Christian (późniejszy Christian X) i księżniczka Alexandrine (dziadkowie obecnej królowej Małgorzaty).





Mieszkańcy: Obecnie w Pałacu swoje apartamenty mają książę Joachim, księżna Marie i księżniczka Benedikte, ponadto tutaj w czasie wizyt w Kopenhadze zatrzymuje się królowa Anne-Marie.

Funkcje: Poza królewskimi apartamentami, w Pałacu mieści się także muzeum duńskiej rodziny królewskiej, The Royal Danish Collections - Amalienborg.

Zwiedzanie: Jest udostępniony zwiedzającym, bilety można kupić na miejscu najpóźniej 20 minut przed zamknięciem. Godziny otwarcia są różne w zależności od pory roku, ale w okresie Bożego Narodzenia jest zamknięty. Przydatne informacje LINK.



Ciekawostka: Jedną z ciekawszych komnat w Pałacu jest tzw. gotycka biblioteka powstała dla królowej-wdowy Caroline Amalie w 1852. Jest uważana za jedyny w Danii pokój urządzony w pełni w stylu neogotyckim. Królowa organizowała w niej spotkania z wybitnymi osobistościami kulturalnymi XIX wieku, m.in. słynnym bajkopisarzem Hansem Christianem Andersenem, z których kilku zostało uhonorowanych popiersiami (nie ma jednak wśród nich popiersia Andersena). Poza nimi w sali znajdziemy portret królowej oraz około 1600 książek, głównie XIX-wiecznych, w tym kilka ręcznie napisanych wierszy Andersena.


Frederik VIII’s Palæ



Lokalizacja: Dawna rezydencja Joachima Brockdorfa znajduje się w północno-wschodnim rogu placu, idąc od Frederiks Kirke po dalszej lewej stronie, bliżej nabrzeża. Łatwo go rozpoznać, bo jako jedyny posiada zegar. Na mapce został oznaczony nr 3.

Późniejsza historia: Po śmierci hrabiego Brockdorfa, pierwszego właściciela, kupił go znany nam już Moltke, a w 1765 sprzedał go królowi Frederikowi V. Jednak królewską rezydencją stał się dopiero w 1828 (wcześniej mieściła się w nim Akademia Wojskowa), kiedy zamieszkał w nim ówczesny Następca Tronu Frederik, późniejszy król Frederik VIII, któremu pałac zawdzięcza swoją obecną nazwę. Więcej na temat jego historii na blogu o księżnej Mary KLIK.



Mieszkańcy: Obecnie Pałac stanowi prywatną rezydencję księcia Frederika i księżnej Mary z dziećmi. Obszerny post wraz z ciekawostkami i zdjęciami znajdziecie na blogu Olgi, dlatego odsyłam tam zainteresowanych: KLIK.






Christian IX’s Palæ

Bahnfrend, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: Znajduje się w południowo-wschodnim rogu placu, idąc od strony Frederiks Kirke po dalszej prawej stronie, bliżej nabrzeża, pomiędzy Pałacami Christiana VII a Frederika VIII (na mapce jest to nr 4).

Późniejsza historia: Pierwszy właściciel rezydencji, a właściwie placu, na którym miała dopiero powstać rezydencja, Severin Løvenskjold, cztery lata po rozpoczęciu budowy musiał ją przerwać z powodu problemów finansowych. Remont kontynuowała dalej hrabina Anne Sophie Schack i przekazała go swojemu przybranemu wnukowi Hansowi Schack. Tak oto rezydencja dostała się w ręce rodziny Schack, dzięki którym początkowo była znana jako Pałac Schack. W 1757 Hans Schack został zięciem Moltke’a, dzięki czemu budowa mogła zostać ukończona. Moltke “wypożyczył” swoich najlepszych artystów i pracowników, którzy odpowiedzialni byli za wykończenie wnętrz. W 1794 rezydencja stała się domem ówczesnego Następcy Tronu Frederika (późniejszego Frederika VI) i jego żony Marie, po śmierci której, w 1842 był wykorzystywany m.in. przez Sąd Najwyższy czy Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W latach 1863-1906 mieszkał w nim Christian IX, któremu pałac zawdzięcza swoją obecną nazwę. Po jego śmierci dom stał opuszczony przez wiele lat, aż do gruntownego remontu w 1967.

Embed from Getty Images


Biurko królowej, z którego zwykle wygłasza noworoczne przemówienie © Kongehuset

Mieszkańcy: W 1967, tuż po ślubie i remoncie, wprowadzili się do niego królowa Małgorzata i książę Henrik. Królowa mieszka w nim do dzisiaj w okresie zimowym.

Funkcje: Poza prywatnymi apartamentami królowej, zawiera także jej biura (to tutaj królowa wygłasza swoje noworoczne przemówienia).

Trond Arild Ydersbond, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Ciekawostka: Pałac jest połączony z Pałacem Moltke / Christiana VII tzw. "Kolumnadą", "sekretnym" przejściem na poziomie pierwszego piętra wspartym ośmioma kolumnami w porządku jońskim, z którego można wyjść także bezpośrednio na Amaliegade, ulicę "przecinającą" plac Amalienborg.


Christiansborg

eimoberg from Changwon, South Korea, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: Zamek położony jest na niewielkiej wyspie Slotsholmen w kopenhaskim śródmieściu.

Historia: Pierwszy zamek w tym miejscu powstał już w 1167 wybudowany przez biskupa Roskilde Absalona. Po jego śmierci przejmowali go kolejni biskupi Roskilde. Twierdza otoczona grubym murem często była celem ataków, na przykład Wendów czy Ligi Hanzeatyckiej, która ostatecznie w 1369, po pokonaniu duńskiego króla Valdemara V, nakazała rozbiórkę zamku. Na jego ruinach wzniesiono wkrótce nową warownię, Zamek Kopenhaski, którego budowa zakończyła się pod koniec XIV wieku. Początkowo nadal był rezydencją biskupów Roskilde dopóki w 1417 nie przejął go król Eryk VII. Dzięki niemu w połowie XV wieku zamek stał się główną rezydencją duńskich monarchów.

Pierwszy zamek Christiansborg. The magazine "Før og Nu", 1916., domena publiczna, via Wikimedia Commons

Zamek był kilka razy przebudowywany, jednak czas i na nim odcisnął swoje piętno. W XVIII wieku, kiedy ściany zaczęły pękać, stało się jasne, że konieczne będzie jego wyburzenie i zbudowanie nowego zamku od podstaw. Zabrał się za to król Christian VI,  wkrótce po swoim wstąpieniu na tron. W 1745 prace zmierzały ku końcowi, nowy barokowy Pałac był wówczas największym pałacem w północnej Europie. Niestety, rodzina królewska niedługo cieszyła się świeżo ukończoną rezydencją. Już w 1794 wybuchł pożar, który strawił większość kompleksu. Drugi Pałac Christiansborg ukończono w 1828 za panowania Frederika VI, ale także spłonął w pożarze w 1884. Wreszcie, trzeci Christiansborg, który przetrwał do dzisiaj, wybudowano w latach 1907-1928 w stylu neobarokowym.

Embed from Getty Images

Funkcje: Na parterze i pierwszym piętrze Pałacu w północnej jego części mieszczą się reprezentacyjne komnaty królewskie, w których odbywają się najważniejsze uroczystości na duńskim dworze: królowa wydaje w nich bankiety, noworoczne i inne wieczorne przyjęcia, przyjmuje ambasadorów, udziela audiencji czy uczestniczy w spotkaniach Rady Stanu. W tym skrzydle ulokowano także siedziby Sądu Najwyższego i biuro Premiera Danii. Z kolei w skrzydle południowym znajduje się Izba duńskiego Parlamentu.



Zwiedzanie: Reprezentacyjne komnaty królewskie, królewska kaplica (na zdjęciu powyżej) będąca miejscem chrztów, konfirmacji i innych religijnych uroczystości duńskiej rodziny królewskiej, stajnie i ruiny poprzednich rezydencji można zwiedzać (choć w pewnych terminach mogą być częściowo lub całkowicie zamknięte z uwagi na organizowane ceremonie). Więcej: LINK.



Ciekawostka: Największa spośród reprezentacyjnych królewskich komnat, Wielka Sala z otaczającą ją galerią mierzy 40 metrów długości i 10 metrów wysokości, a jej ściany są udekorowane 17 arrasami duńskiego rzeźbiarza Bjorna Norgaarda przedstawiającymi 1000 lat duńskiej historii.


Fredensborg Slot


Chin tin tin, CC BY 3.0, via Wikimedia Commons

Lokalizacja: Pałac położony jest na wschodnim brzegu jeziora Esrum we Fredensborg na wyspie Zelandia, 37 kilometrów na północ od Kopenhagi. 

Historia: Pałac został wybudowany w latach 1719-1722 przez architekta J.C. Kriegera jako rezydencja myśliwska dla króla Frederika IV. Początkowo główny budynek był oparty na planie kwadratu, a przed nim powstał ośmioboczny dziedziniec utworzony przez jednopiętrowe budynki służące jako kwatery dla służby. Później na wschód od dziedzińca utworzono arenę jeździecką, ogrodzoną od północy skrzydłem Pałacu, w którym mieściły się  Kaplica Pałacowa (oznaczona literą B na poniższym zdjęciu) i oryginalna oranżeria; od wschodu stajniami królewskimi i tzw. The Chancellery House od południa (oznaczona literą A), który początkowo został wybudowany z myślą o ministrach i urzędnikach, którzy przybywali do Fredensborg na spotkanie z monarchą, a obecnie, od 2004 po gruntownym remoncie stanowi letnią rezydencję rodziny księcia Frederika.



Pałac został zainaugurowany w 1722 na urodziny króla Frederika IV i nazwany Fredensborg, “Zamkiem Pokoju” w uznaniu podpisania pokoju z 1720 pomiędzy Danią i Norwegią a Szwecją kończącego Wielką Wojnę Północną. W ciągu następnych kilkudziesięciu lat Pałac był przebudowywany i rozbudowywany w czasie panowania dwóch kolejnych władców, Christiana VI i Frederika V. Dobudowano więcej pięter i cztery pawilony na rogach głównego budynku, a dawną oranżerię przemianowano na pomieszczenia mieszkalne dla dam dworu królowej. Po śmierci królowej Juliane Marie, wdowy po królu Frederiku V, w 1796 Pałac stracił na znaczeniu i nie był zamieszkany niemal przez 60 lat, aż do wstąpienia na tron Christiana IX w 1863. Za panowania tego monarchy rezydencja stała się miejscem corocznych rodzinnych zjazdów. Każdego lata “teść Europy” gościł we Fredensborg swoje dzieci wraz z małżonkami i wnukami, w tym późniejszego króla Frederika VIII, królową brytyjską Alexandrę, carycę Marię Fiodorownę, króla Grecji Jerzego czy księżną koronną Hanoweru Thyrę. Jak zapewne pamiętacie z cyklu u królowej Oldze, wizyty w Danii przebiegały w bardzo relaksującej i swobodnej atmosferze… czasem wręcz za bardzo swobodnej. Znana i przytaczana była już na tym blogu historia, gdy "wujek Sasza", jak najmłodsi członkowie familii nazywali cara Rosji Aleksandra III, oblał wodą z ogrodowego węża króla Szwecji Oskara II.

Christian IX z rodziną w Pałacu Fredensborg. Obraz autorstwa Lauritsa Tuxena, domena publiczna

W czasie panowania dwóch kolejnych duńskich monarchów, króla Frederika VIII i Christiana X, pałac znów odszedł nieco w zapomnienie, ale do łask wrócił za czasów Frederika IX i po dziś dzień jest ważną rezydencją rodziny królewskiej.

Mieszkańcy: Królowa Małgorzata spędza w Pałacu pół roku, trzy miesiące wiosną i trzy miesiące jesienią każdego roku. Wiosnę i jesień spędzają tez tutaj książę Frederik i księżna Mary z dziećmi, z tym że oni zajmują The Chancellor House, poprzednio letniej rezydencji królowej Ingrid.

Fredensborg widziane od strony ogrodów. Glån, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons

Funkcje: W Pałacu odbywa się wiele ważnych dla rodziny uroczystości, jak bankiety weselne królowej i księcia Henrika w 1967 oraz księżnej Mary i księcia Frederika w 2004, chrzciny i konfirmacje królewskich dzieci czy rocznice ślubu. Królowa zazwyczaj spędza w Pałacu także swoje urodziny i tradycyjnie pozdrawia zebranych z okna swojej sypialni. Wreszcie, Pałac był także świadkiem wielu wizyt państwowych i oficjalnych oraz prezentacji listów uwierzytelniających przez nowych ambasadorów.

Zwiedzanie: Ogrody pałacowe, ogrody barokowe i The Valley of the Norsemen są otwarte dla wszystkich przez cały rok bezpłatnie. Pałac i prywatne ogrody można zwiedzać z przewodnikiem w wybrane dni lipca i sierpnia. Więcej szczegółów udostępnianych jest wiosną KLIK.





Ciekawostka: Zgodnie z tradycją, głowy państw podejmowane przez duńskiego monarchę we Fredensborg są proszone o wyrycie na szybkach swoich imion wraz z datą wizyty. Tradycja ta ma już 150 lat i została zapoczątkowana przez księżniczkę Louise z Hesji-Kasel dokładnie 17 sierpnia 1841, kiedy odwiedziła Fredensborg na rok przed swoim ślubem z późniejszym Christianem IX. Od 1916 prowadzony jest rejestr podpisów, których jest obecnie 239, w tym podpisy cara Aleksandra III czy Billa Clintona. Na poniższym zdjęciu podpisy króla Willema-Alexandra i królowej Maximy.




Książę Joachim i księżna Marie

Tuż po ślubie książę Joachim i księżna Marie zamieszkali na zamku Schackenborg (pierwsze z poniższych zdjęć) w niewielkim mieście Møgeltønder w południowej Jutlandii, oddalonym o ponad 300 kilometrów od Kopenhagi. W 2014 podjęli decyzję o przeprowadzce bliżej stolicy, na swój nowy dom wybrali willę w Klampenborg, 20 minut jazdy samochodem od Kopenhagi. Mimo wyprowadzki z zamku Schackenborg często tam wracają, obecnie właśnie tutaj się zatrzymali na czas swojego pobytu w Danii. Jak księżna przyznała w trakcie jednego z wyjść, Schackenborg pełni szczególne miejsce w jej sercu i to w nim czuje się jak w domu. We wrześniu 2019 Joachim i Marie z Henrikiem i Atheną przenieśli się czasowo do Paryża, gdzie książę odbył szkolenie wojskowe, a następnie podjął pracę.





Oficjalne zdjęcie z chrzcin księżniczki Atheny wykonane przez Steena Brogaarda na zamku Schackenborg



Willa Klampenborg


Źródło: unofficialroyalty.com, wikipedia.org, kongehuset.dk, kongernessamling.dk,  kongeligeslotte.dk
mikestravelguide.comprincessmariescloset.com

9 komentarzy:

  1. Pomysł z podpisami na szybie fantastyczny! Nie jest co prawda w żaden sposób nowatorski, bo tego typu pamiątki pozostawiało po sobie w różnych miejscach wielu royalsów, jednak miło, że dalej ta tradycja jest praktykowana.

    Nigdy natomiast nie przemawiał do mnie dziwny układ pałacu królewskiego w formie czterech budynków. Mam wrażenie, że przez to zatracił się królewski charakter tego miejsca. To oczywiście tylko moja opinia.

    OdpowiedzUsuń
  2. Na pewno Amalienborg ma specyficzny wygląd i układ, choć niekoniecznie mi się podoba.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. "specyficzny" to idealne słowo na opisanie tego układu budynków w kompleksie pałacowym. Zdecydowanie wolę jednak konwencjonalny układ pałacu królewskim, w którym zawsze wiadomo, na który balkon patrzeć ;)

      Usuń
    2. Za to będąc w "jednym" miejscu możemy widzieć aż cztery pałace ;)

      Usuń
    3. Fakt, szkoda tylko, że cztery praktycznie takie same...

      Usuń
  3. Piękne rezydencje i pałace.

    OdpowiedzUsuń
  4. Świetny pomysł z podpisywaniem się na szybie.

    OdpowiedzUsuń
  5. Dzięki, fajny post. Ten pałac składający się z czterech budynków nietypowy.

    OdpowiedzUsuń
  6. Super to wygląda, pomieszkałabym :)

    OdpowiedzUsuń

Publikując komentarz zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych, takich jak nazwa użytkownika czy adres e-mail, zgodnie z rozporządzeniem art. 6 ust. 1 lit. a RODO. Dane te są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu oraz do celów statystycznych.